تاثير سطوح مختلف تنش خشكي و شوري بر برخي ويژگي هاي مورفولوژيك و ميزان پرولين يونجه يكساله (Medicago polymorpha L)

Effects of different drought and salinity stress levels on some morphological characteristics and proline content of annual burr medics (M. polymorpha L.)

استفاده از گونه هاي مقاوم به تنش هاي خشكي و شوري، به عنوان مهمترين عوامل بازدارنده رشد و نمو گياهان مناطق خشك و بياباني، در امر اصلاح و توسعه مراتع ضروري به نظر مي رسد. با توجه به فقدان اطلاعات كافي از ميزان مقاومت يونجه هاي يكساله در برابر اين تنش ها، پژوهشي روي بذرهاي با غلاف و بدون غلاف يونجه يكساله Medicago polymorpha به صورت يك آزمايش فاكتوريل در قالب طرح كاملا تصادفي در گلخانه تحقيقاتي دانشكده كشاورزي دانشگاه شيراز انجام شد. تنش شوري در 4 سطح صفر، 4، 8 و 12 دسي زيمنس بر متر و 3 سطح خشكي، شامل 50، 75 و شاهد (100در صد) درصد ظرفيت مزرعه اعمال شد. نتايج به دست آمده نشان داد كه اعمال هر گونه سطحي از تنش خشكي و شوري سبب تغيير ويژگي هاي مورفولوژيك و محتواي پرولين شد. با افزايش سطوح تنش هاي خشكي و شوري كاهش چشم گيري در صفات ارتفاع بوته، تعداد برگ، تعداد پنجه، قدرت رويشي و درصد جوانه زني مشاهده شد. اما افزايش سطوح تنش خشكي و شوري سبب افزايش در ميزان پرولين گرديد. مقدار اين صفات در تيمارهاي بذرهاي بدون غلاف نسبت به بذرهاي با غلاف بيشتر بود. به طور كلي تنش هاي غيرزنده موجب كاهش جوانه زني و رشد و همچنين افزايش محتواي پرولين در گياه يونجه گرديد. نتايج پژوهش حاضر نشان داد كه كاشت بذرهاي بدون غلاف داراي مزيت هاي جوانه زني ورشدي به ويژه در شرايط تنش هاي خشكي و شوري است.

Breeding medics species to drought and salinity tolerant can play an important role in herb production and pasture rehabilitation. With the aim of study of the performance of annual burr medics under drought and salinity stresses, a pot study was conducted with factorial arrangement of treatments in a randomized complete block design in Shiraz University. Sown seeds were two types (threshed and unthreshed), salinity stress had four levels (0, 4, 8, and 12 dSm-1) and drought stress had three levels (irrigated up to 100, 75 and 50% of field capacity). All stress treatments altered morphological traits and proline content. Increasing drought and salinity severity significantly declined germination percentage, plant height, vegetative vigour, leaf number and tiller number, although, proline content was enhanced. The plants grown from threshed seeds were affected more than unthreshed one. Overall, the applied stresses decreased germination and growth; but increased proline content of medics. Results indicated that sowing of threshed seed could improve germination and growth, especially under drought and salinity conditions.