بررسي جامعه‌ شناختي رمان‌ هاي جزيره سرگرداني و كولي كنار آتش

A Sociological Study of the Novels, “Wandering Island” and “Gypsy by the Fire

از زمان انتشار رمان سووشون، رمان‌نويسان معاصر زن ايراني، با خلق قهرمانان زن و حتي گاه يك ضد قهرمان، بحران‌هاي سنتي رمان ادبي ايران را به چالش كشيدند. دو نويسنده مورد بحث؛ بحران‌هاي اجتماعي و هويتي زنان را در قالب‌هاي روايي منحصربه فرد شان، به‌خوبي بازنمايي كرده‌اند؛ و در عين حال فرايند گذار جامعه از صورتي سنتي به صورتي مدرن را به تصوير كشيده‌اند. در اين مقاله برآنيم تا بر اساس نظريه‌ي جامعه‌شناسي ادبيات لوسين گلدمن به تحليل رابطه‌ي اثر هنري، خالق اثر و همچنين جامعه‌اي كه خالق در آن زندگي مي‌كند، پرداخته؛ و در صورت امكان به شكلي تطبيقي، اين جنبه‌ها را با يكديگر مقايسه كنيم. در اين خصوص با محور قرار دادن رابطه فرد و اجتماع، بحران‌ها و تضادهاي اجتماعي و هنجارهاي مسلط بر جامعه ايراني، به تحليلي جامعه‌شناسانه از مفاهيم اجتماعي عنوان‌شده خواهيم پرداخت. رمان جزيره سرگرداني توانسته است نقطه نظرهاي مختلفي از زندگي اجتماعي زنان در ايران، و همچنين هنجارهاي فرهنگي و اجتماعي را بازنمايي كند، كه به شكلي تاريخ با اين كشور گره خورده است. رواني‌پور هم به‌خوبي توانسته است تغييرات سريع اجتماعي و فرهنگي جامعه را با تلفيق با زيست‌بوم منطقه جنوب در قالب شخصيت دختر كولي به تصوير بكشد.

Since the publication of the novel “Savushun”, contemporary female novelists have challenged the traditional crises of Iran’s literary novels via creating female protagonists and even, occasionally, an antagonist. The two studied authors have very well represented the social and identity crises of the women within formats unique to them and, in the meanwhile, they have depicted the process of the society’s transition from its traditional to modern forms. The present article intends analyzing the relationships between the literary work, the creator of the work as well as the society wherein the author lives based on sociological literature theory proposed by Lucian Goldman followed by the comparative analysis of these aspects, if possible. In doing so, pivoting about the relationship between the society and the community, the social crises and conflicts and the norms governing the Iranian society, the sociological investigation of the mentioned social concepts will be carried out. The novel “wandering island”, has been successful in representing various viewpoints regarding the social life of women in Iran as well as the social and cultural norms that are somehow interwoven with the history of this country. Ravanipour, as well, has been able to portray the rapid social and cultural changes in conjunction with the southern regions’ ecosystem within the cast of a character named gypsy girl.