تاثير مديريت هاي مختلف زراعي بر ميزان نياز، ظرفيت جذب و بافر فسفر خاك در شرايط ديم مراغه

buffering capacity in the soils with different soil management systems in dryland condition of Maragheh

به منظور بررسي اثرات مديريت هاي مختلف زراعي درتغييرات خواص فيزيكو- شيميايي خاك ها و تغيير در ميزان نياز يا جذب، ظرفيت جذب، ظرفيت بافر فسفري خاك، از روش هاي رايج براي اندازه گيري ميزان ماده آلي، در صد مواد خنثي شونده يا معادل در صد آهك ، فسفر ، پ هاش و بافت خاك براي نمونه هاي تهيه شده از مزارع با مديريت هاي مختلف استفاده شد. پس از تعيين اندازه گيري ها براي تغيير خواص فيزيكو- شيميايي خاك.از معادله لانگموير بر اساس روش استاندارد رايمنت و هيگينسون در سال 1992 كه به غلظت هاي تعادلي و جذب فسفر خاك معروف است استفاده شد. نتايج نشان داد ميزان مواد آلي، پ هاش، درصد مواد خنثي شونده و فسفر خاك ها در اثر مديريت هاي مختلف تغيير مي يابد. منحني هاي غلظت تعادلي و جذب فسفر خاك ها در مديريت هاي مختلف زراعي نشان داد با افزايش ميزان غلظت تعادلي، ميزان جذب فسفر بطور خطي افزايش يافت، معادلات جذب و ظرفيت جذب فسفر در مديريت هاي مختلف زراعي متفاوت بودند. همچنين معادلات منحني هاي نسبت غلظت تعادلي فسفر به ميزان جذب فسفر نشان داد، ميزا ن ظرفيت جذب فسفر از 800 تا 1500 ميليگرم در كيلوگرم خاك در مديريت هاي مختلف متغير بود. در مديريت هاي زراعي ميزان ظرفيت جذب فسفر يونجه-گندم(1428 ميلي گرم در كيلو گرم خاك) و خاك دست نخورده (1111 ميلي گرم در كيلوگرم خاك)، در مقايسه با ساير مديريت ها بيشتر بوده و مديريت زراعي يونجه-گندم كمترين ميزان جذب يا نياز (44ميلي گرم در كيلو گرم خاك) را داشت. از نتايج اين مطالعه استنباط مي شود مديريت هاي مختلف زراعي خواص فيزيكو- شيميايي تغيير داده و مطابقاٌ ميزان ظرفيت، جذب يا نياز فسفر در مديريت هاي مختلف زراعي تغيير مي دهد. بعلاوه سيستم آيش-گندمميزانماده آلي، در صد آهك و ظرفيت جذب در مقايسه با مديريت هاي ديگر كاهش مي دهد. در مديريت يونجه- گندم نياز به مصرف فسفر در مقايسه با ديگر مديريت هاي زراعي كمتر است.

Changes of soil physico-chemical properties for different management systems leading to change phosphorusrequirement, adsorption and buffering capacity in soils were studied. Soil samples of different soil management systems were analyzed for soil properties changes. Then, phosphate adsorption isotherms for the soils of different managements ((Langmuir adsorption isotherm) were examined. For all samples, adsorption of P was determined at standard equilibrium concentration (C). Adsorption capacity (Xm), requirement and buffering capacity were determined from plot of C/X as function of C with linearly equation (C/X= C/Xm+1/K*Xm). The results indicated that different soil management systems changed soil physico-chemical properties. P sorption curve showed that with an increase in equilibrium concentration of P, the amount of adsorbed P increased linearly at different soil management systems. Accordingly, by using Langmuir adsorption isotherm, results indicated that phosphorus adsorption capacity differed from 800 to 1500 mg/kg at different soil managements. P adsorption capacity in natural pasture and forage-wheat system compared to others systems were highest. The lowest P adsorption capacity was at fallow-wheat system. It can be concluded that soil management systems change soil physico-chemical properties. P requirement, adsorption and buffering capacity were varied for different soil management systems. Phosphorus availability depend on P adsorption and buffering capacity.