كليدواژه :
شيوع‌شناسي , جامعه‌شناسي پزشكي , اختلالات رواني , عدالت اجتماعي , تعيين‌كننده‌هاي اجتماعي , اراك
چكيده فارسي :
زمينه و هدف: بنابر اعلام سازمان بهداشت جهاني، سلامت روان اهميتي برابر با سلامت جسماني دارد و تحت تأثير تركيبي از مؤلفه‌هاي اجتماعي، روانشناختي و زيستي است. مطالعه حاضر با هدف تبيين جامعه‌شناختي زمينه‌هاي اجتماعي مؤثر بر سلامت رواني در ساكنين شهر اراك در سال 1396 انجام شده است.
مواد و روش‌ها: مطالعه توصيفي ـ تحليلي حاضر، روي جمعيت 15 تا 64 سال ساكن شهر اراك انجام شد. براي سنجش شيوع اختلالات رواني از پرسشنامه سلامت عمومي (GHQ-28) و تعيين پارامترهاي جامعه‌شناختي مؤثر بر آن‌ها، از سؤالات برگرفته از نظريات دوركيم و مرتون مورد بررسي قرار گرفت. حجم نمونه با استفاده از فرمول كوكران، 384 به دست‌آمده و نمونه‌گيري به روش خوشه‌اي چندمرحله‌اي انجام شد. براي تحليل داده‌ها از نرم‌افزار آماري SPSS 23 استفاده شد.
يافته‌ها: ميانگين و انحراف معيار سن شركت‌كنندگان برابر با 13±34 سال و ميانگين و انحراف معيار بعد خانوار 1/5±4/5 نفر بود. 98/7 درصد از شركت‌كنندگان شيعه، 72/9 درصد شهري و 74% افراد مالك بودند. ميزان شيوع اختلالات رواني برابر با 28/9 درصد و به تفكيك جنسيت در مردان برابر با 23/31 درصد و در زنان 34/55 درصد بود. مؤلفه‌هاي مهاجرت، وضعيت شغلي، پايگاه طبقاتي، پايبندي مذهبي، قوميت، فشارهاي ساختاري و اجتماعي، مشكلات خانوادگي، ازدحام، بي‌هنجاري، مشكلات ترافيكي و سرمايه اجتماعي در به خطرانداختن سلامت رواني و ابتلاي افراد به اختلالات رواني اثرگذار بودند.
نتيجه‌گيري: نظر به شيوع بالاي اختلالات رواني در مورد مطالعه، توصيه مي‌شود كه نهادهاي ميانجي، به عنوان نهادهاي اخلاقي و حقوقي با پيگيري حقوق فردي در جهت سازماندهي مجدد و انسجام اجتماعي تلاش نمايند.
چكيده لاتين :
Background and Aim: According to the announcement of the WHO, mental Disorder is as important as physical health and is affected by a combination of social, psychological and biological components. This study aimed to explain the sociological grounds which affect the mental health of Arak's residents in 2017.
Materials and Methods: This descriptive-analytic study was conducted on 15-64 year old population living in Arak. To determine the prevalence of mental disorders, general health questionnaire (GHQ-28) and determining the effective sociological parameters on them, questions from Durkheim and Merton's theories were used. The sample size was 384 using Cochran formula and data gathering was done using multi-stage cluster sampling. Data were analyzed using SPSS 23 software.
Findings: Mean and SD of participants’ age was 34±13 years, mean and SD of household size was 1.5±4.5. 98.7% of participants were Shia, 72.9% were urban and 74% owned their home. The total prevalence of mental disorders was 28.9%: 23.31% in men and 34.55% in women. Moreover, the components of immigration, job status, social status, religion, ethnicity, structural and social pressures, family problems, congestion, anomy, traffic problems and social capital were shown to contribute to the risk of mental health and the occurrence of mental disorders.
Conclusion: Regarding the high prevalence of mental disorders in this study, it is recommended that mediating institutions as ethical and legal entities be recognized by the government and try harder to reorganise and realize the individual rights and social cohesion.
