پديد آورندگان :
خرازي، سارا دانشگاه علوم پزشكي مشهد - دانشكده بهداشت - گروه آموزش بهداشت و ارتقاي سلامت , پيمان، نوشين دانشگاه علوم پزشكي مشهد - دانشكده بهداشت - گروه آموزش بهداشت و ارتقاي سلامت , اسماعيلي، حبيب اله دانشگاه علوم پزشكي مشهد - دانشكده بهداشت - گروه آمار و اپيدميولوژي
كليدواژه :
سواد سلامت , مادران باردار , روايي , پايايي
چكيده فارسي :
مقدمه: سواد سلامت در مادران باردار به مهارت تشخيص نشانه‌هاي خطر دوران بارداري، شيوه زندگي سالم و تغذيه مناسب در اين دوران گفته مي‌شود كه بر نتيجه بارداري تأثير‌گذار است. مطالعه حاضر با هدف بررسي پايايي و روايي پرسش‌نامه سواد سلامت مادران و نتيجه بارداري (Maternal Health Literacy and Pregnancy Outcome يا MHLAP) انجام گرديد.
روش‌ها: پرسش‌نامه MHLAP به فارسي ترجمه و سپس ترجمه برگردان شد و روايي صوري و روايي محتوايي كمي و كيفي آن در يك مطالعه توصيفي- مقطعي مورد بررسي قرار گرفت. اين بررسي با بهره‌گيري از نظرات اعضاي هيأت علمي باسابقه و صاحب‌نظر انجام شد. همچنين، نسخه فارسي پرسش‌نامه در يك نمونه 113 نفره كه به صورت تصادفي از بين 5 مركز بهداشت شهرستان مشهد انتخاب شده بودند، مورد آزمون قرار گرفت. پايايي ابزار با استفاده از روش بازآزمايي به فاصله دو هفته و همساني دروني نيز با استفاده از ضريب Cronbach¢s alpha سنجيده شد. براي ارزيابي روايي سازه از تحليل عاملي اكتشافي و تأييدي استفاده گرديد.
يافته‌ها: ضريب Cronbach¢s alpha در بخش سنجش سواد سلامت، 0/89 و براي زيرشاخه‌ها 0/87 و 0/66 و در بخش نتيجه بارداري، 0/67 و براي زيرشاخه‌ها 0/72 و 0/69 به دست آمد. نتايج بازآزمايي حاكي از ثبات پرسش‌نامه و زيرشاخه‌ها بود. چرخش واريماكس در قسمت سواد سلامت، دو عامل و در قسمت نتيجه بارداري نيز دو عامل را نشان داد كه در مجموع، در قسمت اول 54/82 و در بخش دوم 51/09 درصد واريانس را تبيين نمود. در هر دو قسمت پرسش‌نامه، نتايج تحليل عاملي تأييدي بر اساس مدل دو عاملي به دست آمده از تحليل عامل اكتشافي، برازش مناسبي با داده‌هاي حاصل شده داشت.
نتيجه‌گيري: بر اساس نتايج به دست آمده، پرسش‌نامه MHLAP ابزاري پايا و روا مي‌باشد و مي‌تواند براي سنجش سواد سلامت و بررسي نتايج بارداري در مادران باردار مورد استفاده قرار گيرد.
چكيده لاتين :
Background: Maternal health literacy is the ability to detect risk factors, healthy lifestyle, and suitable nutrition
during pregnancy and affects the outcome of the pregnancy. Therefore, the purpose of this study was to assess the
validity and reliability of the Maternal Health Literacy and Pregnancy Outcome Questionnaire (MHLAPQ).
Methods: In this descriptive, cross-sectional study, the MHLAPQ was translated into Persian, and then, back-translated.
Then, qualitative and quantitative face validity and content validity of the MHLAPQ were evaluated. This evaluation
was conducted using the views of faculty members and specialists. The Farsi version was evaluated using a random
sample of 113 individuals randomly selected from among pregnant women referring to 5 health care centers in
Mashhad, Iran. To determine reliability, a test-retest administration with a two-week interval was used, and to examine
the internal consistency, Cronbach's alpha coefficient was calculated. Confirmatory and exploratory factor analyses
were employed to determine the construct validity of the questionnaire.
Findings: The Cronbach’s alpha coefficient of the maternal health literacy section was 0.89 and that of its subscales
were 0.66 and 0.87. The Cronbach’s alpha coefficient of the pregnancy outcome section and its subscales was 0.67,
and 0.69 and 0.72, respectively. The results of test-retest showed the staibility of the questionnaire and its subscales.
Varimax rotation indicated two factors in the maternal health literacy and pregnancy outcome sections that in total
explained 54.82% and 51.09% of the variance observed, respectively. The confirmatory factor analysis, based on the
two-factor model obtained in the exploratory factor analysis, represented an acceptable fit to the obtained data.
Conclusion: The findings suggest that the MHLAPQ is a reliable and valid instrument for measuring maternal health
literacy and assessing the outcome of pregnanacy in Iran.
