تعيين رابطه ميان حساسيت به ضربه و حساسيت الكترواستاتيكي تركيبات نيتروي پرانرژي به روش رگرسيون خطي چندگانه

Determination of the Relationship between Impact Sensitivity and Electrostatic Sensitivity of Nitro Energetic Compounds through Multiple Linear Regression Method

در اين تحقيق، ضمن مطالعه رابطه ميان حساسيت الكترواستاتيكي تركيبات نيتروي پرانرژي با حساسيت به ضربه آن ها، عوامل ساختاري اي كه مي تواند در بروز حساسيت بالاي اين مواد نسبت به محرك هاي خارجي مانند ضربه و يا تخليه الكترواستاتيكي موثر باشد، مورد بررسي قرار گرفته است. نتايج تحقيق نشان داده كه تعداد گروه عاملي NH2 و نسبت تعداد اتم هاي اكسيژن موجود در ساختار شيميايي تركيب به تعداد اتم هاي هيدروژن (nO/nH) و برخي عوامل ساختاري ديگر از مهم ترين عواملي هستند كه در ميزان حساسيت هاي مذكور اثرگذار هستند. يكي از نتايج مهم اين تحقيق آنست كه با داشتن يكي از اين مقادير حساسيت، مي توان به پيش بيني مقدار خاصيت ديگر با قابليت اطمينان بالا اقدام نمود. ضريب تعيين مدل استخراج شده، 99/. و مقدار انحراف ريشه ميانگين مربعات و متوسط انحراف مطلق نتايج پيش بيني شده، به ترتيب 2.09 و 2.79 است. اين مدل به كمك روش رگرسيون خطي چندگانه استخراج شده است و قابليت اعتبار مدل و همچنين توان پيش بيني كنندگي آن به كمك روش هاي آماري مورد بررسي قرار گرفته است. با توجه به آن كه در حال حاضر مكانيسم دقيق آغازش مواد پرانرژي در مقابل محرك هاي خارجي به خوبي شناخته نشده است، شناخت عوامل ساختار شيميايي موثر در بروز حساسيت هاي انفجاري اين مواد، مي تواند به طراحي و سنتز تركيبات جديد با خواص ايده آل و ايمني مناسب منجر شود.

In this study the relationship between impact sensitivity and electrostatic sensitivity of energetic nitro compounds is investigated. Furthuremore, the most important molecular descriptors which affect this correlation are studied. The results showed that the ratio of number of the oxygen atoms to hydrogen atoms , and the number of amino groups(NH2) have important roles in the proposed model. The coefficient of the new correlation is determined to be 0.99. Also, the root mean square deviation (RMSD) and the average absolute deviation (AAD) are 2.79 and 2.09 J, respectively. Currently exact mechanism of initiation of energetic materials against external stimuli is not well realized. In this paper, we investigated the relationship between impact sensitivity and electrostatic sensitivity of Nitro Energetic Compounds to recognize the effect of structural factors in the development of this sensitivity using Multiple Linear Regression Method. The proposed model can also be applied for the design of novel energetic nitro compounds.