تغييرات آلاينده هاي خروجي از دودكش بخاري گاز سوز خانگي در طي ماه هاي سرد، 92-1391

Variation in Stack Exhaust Pollutants Produced by Domestic Gas Heaters during Cold Months in 2012-2013

مقدمه: مصرف عمده گاز طبيعي در ايران، استفاده از آن به عنوان منبع گرمايشي است كه بيشتر از طريق احتراق در بخاري هاي گازي ايجاد مي شود. بخاري هاي خانگي به علت تعداد زياد، پتانسيل تاثير قابل توجهي در توليد گازهاي گلخانه اي و آلاينده دارند. بنابراين، هدف از انجام تحقيق حاضر، بررسي ميزان انتشار آلاينده هاي گازي خروجي از دودكش بخاري گازسوز خانگي و ارتباط آن با شرايط دماي جوي و مصرف كلي گاز در كشور بود. روش ها: در اين مطالعه، جهت سنجش آلاينده هاي گازي يك بخاري گازسوز متداول خانگي، از دستگاه سنجش آلاينده هاي خروجي از دودكش، مدل Lancom III استفاده گرديد. تحقيق طي پنج ماه سرد در سال هاي 1391 تا 1392 انجام شد. داده هاي دمايي هوا از اداره هواشناسي و ميزان كلي مصرفي گاز از شركت ملي گاز به دست آمد. يافته ها: مقدار ميانگين خروجي گازهاي CO2، SO2، NO2، NO و CXHY به ترتيب 10939.64، 0.091، 1.01، 6.99 و172.996 ppm بود. ارتباط معني داري بين كاهش دماي روزانه و افزايش ميزان SO2و CXHY وجود داشت (P<0.010). همچنين، ارتباط معني داري ميان كاهش دماي روزانه و كاهش CO2 و NO2 در خروجي دودكش مشاهده شد (P<0.050). نتيجه گيري: افزايش غلظت SO2و CXHY و كاهش غلظت CO2و NO2در روزهاي سرد، مي تواند به علت تغييرات در كيفيت گاز مصرفي باشد. در چنين روزهايي مصرف كلي گاز در كشور افزايش مي يابد و بنابراين، باعث تغييراتي در دبي، سرعت و فشار گاز در لوله هاي انتقال و نيز كيفيت گاز (انتقال نشست هاي گوگردي از لوله هاي به جريان گاز) مي شود.

Background: The main consumption of natural gas in Iran is in domestic heating mostly by domestic gas heaters. Domestic gas heaters may have considerable effect on pollutant and greenhouse gas production due to their high number. The aim of this research was to investigate stack exhaust pollutants of domestic gas heaters and its relation with air temperature and total gas consumption in the country. Methods: LANCOM III, as a portable stack gas analyzer, was used for the measurement of gas pollutants produced by a domestic gas heater during the 5 cold months in 2012-2013. Meteorological and total gas consumption data were gathered from the Meteorological Office and National Iranian Gas Organization (NIGC), respectively. Findings: The average amount of carbon dioxide, sulfur dioxide, nitrogen dioxide, nitric oxide, and hydrocarbons emission were 10939.64, 0.091, 1.01, 6.99, and 172.996 ppm, respectively. A significant relation was observed between daily reduction of air temperature with increase in sulfur dioxide and hydrocarbons (P < 0.01) and decrease in in carbon dioxide and nitrogen dioxide (P < 0.05) emission of gas heaters. Conclusion: The increase in sulfur dioxide and hydrocarbons and decrease in carbon dioxide and nitrogen dioxide on cold days may be due to variation in gas characteristics. On cold days, the total gas consumption in the country is increased which results in changes in gas flow rate, velocity, and pressure in gas pipelines and gas quality (due to the transfer of sulfur sediments from pipelines to gas).