فعاليت فيزيكي و عوامل پيش بيني كننده آن بر اساس مدل ارتقاي سلامت Pender در دانش آموزان اميديه

Application of Pender’s Health Promotion Model to Predict Physical Activity among Female School Students in Omidiyeh, Iran

مقدمه: انجام فعاليت فيزيكي منظم در حفظ و ارتقاي سلامت جامعه تاثير زيادي دارد. فعاليت فيزيكي منظم در بين دختران نوجوان كاهش يافته است و دلايل اين امر به طور كامل مشخص نيست. مطالعه حاضر، با هدف مطالعه رفتار فعاليت فيزيكي دانش آموزان شهرستان اميديه و عوامل پيش بيني كننده آن بر اساس مدل ارتقاي سلامت Pender طراحي شد. روش ها: مطالعه به صورت مقطعي- تحليلي بر روي 430 دانش آموز دختر دبيرستاني با روش نمونه گيري خوشه اي- تصادفي انجام گرفت. جمع آوري داده ها با كمك پرسش نامه و تحليل داده ها با آزمون هاي همبستگي، آناليز واريانس و رگرسيون خطي صورت گرفت. يافته ها: از كل نمونه ها 25 درصد در طول هفته گذشته هيچ فعاليت فيزيكي نداشتند و فقط 4.4 درصد بين 7-6 روز در هفته به مدت 30 دقيقه فعاليت فيزيكي انجام دادند. نمرات اكثر سازه هاي مدل Pender در حد ميانگين نمره قابل كسب بود، اما نمره برنامه ريزي براي عمل و خودكارامدي در نيمي از نمونه ها پايين تر از ميانگين نمره قابل اكتساب بود. سازه هاي مدل Pender با رفتار فعاليت فيزيكي رابطه معني دار داشت (P<0.05) در كل 24 درصد از تغييرات رفتار فعاليت فيزيكي با كمك سازه هاي مدل Pender قابل پيش بيني بود (P<0.05). نتيجه گيري: رفتار فعاليت فيزيكي دختران نوجوان در سطح قابل قبولي قرار ندارد. اين نكته مي تواند زنگ خطري براي افزايش بيماري هاي مزمن در آينده اين جمعيت باشد و با توجه به اين كه اكثر سازه هاي الگوي ارتقاي سلامت Pender با رفتار فعاليت فيزيكي مرتبط بوده ، اين امر مي تواند دستمايه اي براي طراحي مداخلات موثر جهت افزايش اين رفتار در نوجوانان باشد.

Background: Regular physical activity has an essential impact on community health protection and health promotion, but some studies have revealed a decline in physical activity among adolescents, especially in girls, and its cause is still unknown. This study aimed to assess the physical activity behaviors of students in the city of Omidiyeh, Iran, and its predictive factors based on the Pender’s health promotion model (HPM). Methods: This cross-sectional and analytical study was conducted on 430 female high school students in Omidiyeh selected through random cluster sampling. Data were collected using a questionnaire based on Pender’s models, and data analysis was performed using correlation tests, ANOVA, and regression analysis tests. Findings: Data showed that during the previous week, 25% of subjects had not performed any physical activity and only 4.4% had performed physical activity for 30 minutes between 6-7 days a week. Scores of most structures of the HPM model were in the attainable mean score range; however, plan of action and self-efficacy scores in half of the subjects were below the average attainable score. There were significant relationships among HPM structures and physical activity behavior (P < 0.05). In total, 24% of changes in physical activity were predictable using Pender’s HPM (P < 0.05). Conclusion: The level of physical activity among adolescent girls is not suitable. This can be suggestive of the risk of increased chronic diseases in the future of this community. Most of the structures of Pender’s HPM were related with physical activity level. Thus, it can be the basis for designing effective interventions to increase this behavior in adolescents.