كيفيت زندگي و عوامل مرتبط با آن در بيماران مبتلا به سل ريوي

Quality of Life and Related Factors in Patients with Pulmonary Tuberculosis

سابقه و هدف: بيماري سل از شايع‌ترين بيماري‌هاي عصر حاضر است كه كيفيت زندگي بيماران را تحت تاثير قرار مي‌دهد. مطالعه حاضر با هدف بررسي كيفيت زندگي بيماران مبتلا به سل ريوي مراجعه كننده به مركز مبارزه با سل در شهرستان زابل انجام پذيرفت. مواد و روش‌ها: مطالعه توصيفي مقطعي حاضر بر روي 168 بيمار مبتلا به سل ريوي در سال 1393 انجام پذيرفت. داده‌هاي مورد نياز به وسيله پرسش‌نامه‌اي حاوي 40 سوال گردآوري و پس از ورود به نرم افزار SPSS-v21 به كمك آزمون مجذور كاي، آنايز واريانس و t در سطح معني‌دار p<0/05 تحليل شد. يافته‌ها: اكثر بيماران مورد مطالعه را زنان تشكيل مي‌دادند (55/35 درصد). ميانگين سني بيماران 93/15±45/58 سال بود. ميانگين نمره كيفيت زندگي بيماران 8/84±84/88 به دست آمد. آزمون t اختلاف معني‌داري را بين كيفيت زندگي بيماران و وضعيت تاهل (0/000= p)، وضعيت اشتغال (0/000= p) و سابقه مصرف دخانيات (0/039= p) نشان داد. هم‌چنين آزمون آناليز واريانس اختلاف معني‌داري را بين كيفيت زندگي بيماران و سطح تحصيلات نشان داد (0/000= p). اما بين كيفيت زندگي بيماران مبتلا به سل در متغيرهاي جنسيت، محل سكونت بيماران و سابقه بيماري سل در خانواده اختلاف معني‌داري مشاهده نشد. هم‌چنين آزمون كاي دو رابطه معني‌داري را بين كيفيت زندگي بيماران و سن آنان نشان نداد. استنتاج: علي‌رغم توانايي درمان بيماري سل، اين كسالت تاثيرات مهمي بر ابعاد مختلف كيفيت زندگي بيماران دارد. اعضاي خانواده و تيم درماني با شناخت عوامل تاثيرگذار بر كيفيت زندگي مي‌توانند در راستاي ارائه برنامه‌هاي مراقبتي و حمايتي از اين اطلاعات استفاده كرده و بيماران را در سازگاري با بيماري و بهبود كيفيت زندگي ياري نمايند.

Background and purpose: Tuberculosis (TB) is one of the most common diseases in this era that affect the quality of life (QOL). This study aimed to evaluate the QOL in patients with pulmonary tuberculosis attending Anti-TB Centre in Zabol, Iran. Materials and methods: In a cross-sectional descriptive research, 168 TB patients were selected through simple random sampling in 2015. Data was collected by a questionnaire including 40 items. It was then analyzed in SPSS V.21 applying Chi-square, ANOVA and t-test. Probability values less than 0.05 were considered as significant. Results: The majority of patients were female (55.35%). The mean age of the study group was 45.58±15.93. The mean score for QOL for all patients was 84.88±8.84. The t-test showed a significant difference between the QOL mean score and marital status (P=0.000), employment status (P=0.000) and history of smoking (P= 0.039). Also, the ANOVA test showed a significant difference between the QOL mean score and educational level (P=0.000). But no significant difference was found between the mean score for QOL and sex, place of residence and family history of the disease. Moreover, the Chi-square test showed no significant relationship between the quality of life and age in patients with pulmonary tuberculosis. Conclusion: Despite the treatment of tuberculosis, the disease leaves a negative impact on patients’ QOL. Family members and health care team can help the patients in coping with the disease and improving their quality of life by recognizing the factors influencing the QOL.