شناسايي وآناليز همزمان هيدروكربن‌هاي آروماتيك چند حلقه‌اي در نمونه‌هاي نان بربري با استفاده از روش كروماتوگرافي گازي- طيف‌سنج جرمي

Identification and simultaneous analysis of Polycyclic Aromatic Hydrocarbons (PAHs) in Barbary bread samples using Gas Chromatography-Mass Spectrometry (GC-MS

در اين پژوهش يك روش معتبر و مؤثر براي آناليز همزمان 24 نوع هيدروكربن آروماتيك چند حلقه‌اي در نمونه‌هاي نان بربري سنتي تنوري و فرپز (نيمه صنعتي) با استفاده از دستگاه كروماتوگرافي گازي مجهز به آشكارساز طيف سنج جرمي راه‌اندازي گرديد. آماده‌سازي نمونه بر اساس روش QuEChERS[1] انجام شد و روش تدوين شده پس از اعتبار سنجي براي آناليز نمونه‌هاي نان به كار گرفته شد. براي بررسي اثر ماتريكس، شيب منحني كاليبراسيون ترسيم شده با استانداردهاي PAH­ در حلال خالص استونيتريل (calibration curve Solvent-based) و شيب منحني كاليبراسيون اسپايك شده در نمونه‌ي بلانك (Spiked calibration curve) مقايسه شد. در بين 24 تركيب آناليز شده، 22 تركيب (%91) داراي اثر ماتريكس افزايشي و 2 تركيب (%8) داراي اثر ماتريكس كاهشي بودند. در نتيجه به منظور غلبه بر اثر ماتريكس از منحني كاليبراسيون اسپايك شده استفاده شد. شيب منحني كاليبراسيون براي هر آناليت در دامنه‌‌‌‌ي غلظت ng/g 500- 10 به صورت خطي، با ضريب همبستگي (R2) 999/0-990/0 بود. حد تشخيص (LOD) و حد تعيين مقدار (LOQ)، به ترتيب ng/g 49/1-14/0 و ng/g 91/4-46/0 محاسبه گرديد. ميانگين درصد بازيافت در سه سطح اسپايك (ng/g 200، 50، 25) در سه روز متوالي (3 تكرار در هر روز) با دامنه 111-86 درصد و انحراف استاندارد نسبي 57/11-85/2 (RSD<20%) بود. نتايج آناليز نمونه ­هاي نان با روش معتبر شده نشان داد كه در 9 نمونه (45%) نان بربري تنوري سنتي، تركيب نفتالن با ميانگين ng/g89/1±34/46 رديابي شد و در نان­هاي بربري فرپز هيچ تركيبي رديابي نشد. تمامي مقادير مثبت شناسايي شده از حدود قانوني اتحاديه اروپا براي غذاهاي فرايند شده بر پايه غلات (1.0 ng/g) بيشتر بود. نتايج نهايي نشان داد كه تماس با حرارت مستقيم شعله گاز در نان بربري مي­تواند سبب ايجاد تركيبات آروماتيك شود.

In this research a validated and effective method for simultaneous analysis of 24 poly aromatic hydrocarbons (PAHs) using gas chromatography-mass spectrometric detector was developed in traditional and semi industrial bread samples. Sample preparation was done based on QuEChERS method and developed method was validated and applied for analysis of bread samples. Matrix effect was evaluated by comparing the slopes of solvent-based calibration curve and spiked calibration curve in blank sample. Among the 24 analyzed compounds, 22 (91%) and 2 (8%) compounds presented the ion enhancement and ion suppression respectively. Therefore’ spiked calibration curve was used for overcoming matrix effect. In the concentration range of 10-500 ng/g, the calibration curves for each analyte was linear with a determination coefficient (R2) of 0.990 to 0.999. The limits of detection (LODs) and quantitation (LOQs) for different PAHs were between 0.14-1.49 and 0.46-4.91 ng/g, respectively. The mean recoveries obtained for three fortification levels (25, 50 and 200 ng/g, three replicates in each day) in three consecutive days were 86-111% (n=27), and also the average of relative standard deviations (RSDs) of PAHs were in the range of 2.85-11.57% with a satisfactory precision (RSD<20%). Analysis of bread samples using the validated method showed that Naphthalene was found in 9 traditional Barbary bread samples (45%) in the range of 46.34±1.89 ng/g and any compounds was detected in semi- industrial samples. All of the obtained positive results were higher than the legal permissible limits (1.0 ng/g) proposed by the European ::union:: for processed cereal-based foods. The final findings showed that direct flame exposure in gas oven during baking of Barbary bread could produce PAH compounds.