پاسخ مؤلفه هاي رويشي و فيزيولوژيكي گياه گندم به شوري و تأثير پيش تيمار زيستي بذر با قارچ هاي Piriformospora indica و Trichoderma virens در بهبود سازگاري گياه به تنش شوري

The response of wheat (Triticum aestivum L.) vegetative and physiological attributes to salt stress and effect of seed biopriming by Piriformospora indica and Trichoderma virens in improving salinity compatibility

به­ منظور بررسي روند پاسخ صفات رويشي و فيزيولوژيك گندم رقم مرواريد به پيش­ تيمار زيستي قارچهاي Piriformospora indica(Pi وTrichoderma virens(Trich، در شرايط شور،آزمايشي به صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي با چهار تكرار به اجرا درآمد. عامل هاي آزمايش شامل هفت سطح شوري (صفر، 40، 80، 120، 160، 200، 240 ميلي ­مولار NaCl) و پيش تيمار زيستي قارچي شامل چهار سطح (عدم تلقيح، تلقيح با قارچPi، تلقيح با قارچ Trichو تلقيح همزمان دو قارچ)بود. نتايج تجزيه رگرسيوني بيانگر خطي بودن پاسخ بعضي از صفات از جمله قطر ساقه، تعداد برگ سبز در بوته، وزن تر و خشك شاخساره و محتواي نسبي آب برگ (RWC) نسبت به سطوح شوري بود. اين صفات، با افزايش غلظت NaCl از صفر تا 240 ميلي­ مولار، بين 13 تا 43 درصد كاهش نشان دادند. از طرفي، عكس­ العمل صفاتي چون ارتفاع بوته، وزن تر و خشك ساقه، و وزن تر برگ به ­صورت كاهشي ولي از نوع معادل ها­ي دو تكه­ اي بود. از سوي ديگر، پيش­ تيمار بذر با قارچهاي همزيست به ويژه Pi و Trich+Pi رشد رويشي و محتواي آب نسبي برگ را به صورت قابل ­توجهي افزايش داد. همچنين نشت الكتروليت در اثر افزايش تنش شوري روند افزايشي داشت ولي پيش تيمار زيستي بذر شيب افزايش آن را نسبت به تيمار شاهد كاهش داده و از آسيب بيشتر به گياه جلوگيري كرد. در مجموع، نتايج بيانگر نقش مثبت همزيستي بذر گندم با قارچ‌هاي P. indica و T. virens به ­ويژه در شرايط شور مي­باشد.

The present research was aimed to evaluate the response of wheat vegetative and physiological attributes to seed biopriming by Piriformospora indica (Pi) and Trichoderma virens (Trich). Experiment was conducted as factorial based on completely randomized design with four replicates. Factors were included seven levels of salt stress (0, 40, 80, 120, 160, 200 and 240 mM of NaCl) and four levels of biopriming (control, seed priming by Pi or Trich and dual inoculation by Pi+Trich). Results showed that some measured parameters such as stem diameter, green leaf number per plant, fresh and dry weights of aerial parts and relative water content (RWC) linearly respond to salt stress. These parameters were reduced from 13 to 43 % when salt stress increased from 0 to 240 mM of NaCl. By contrast, some studied parameters such as plant height, stem fresh and dry weights, leaf fresh weight reduced by increasing of salt stress as a segmented equation. Meanwhile, biopriming of Pi and Pi+Trich markedly improved vegetative parameters in addition to RWC in wheat plants. Although, salt stress increased electrolyte leakage seed biopriming could ameliorate its slope as compared to the uninoculated control and therefore prevent its damage to the plant. In conclusion, it seems that seed biopriming of wheat by growth promoting fungi, P. indica and T. virens, positively improved the growth attributes under salt stress conditions.