عنوان مقاله :
برﺳﯽ ارﺗﺒﺎط ﺑﯿﻦ ﭘﺪﯾﺪه اﻧﺴﻮ ﺑﺮ ﺧﺸﮏﺳﺎﻟﯽ ﻫﺎ و ﺗﺮﺳﺎﻟﯽ ﻫﺎ در اﺳﺘﺎن ﻫﺎي ﺳﺎﺣﻠﯽ ﺟﻨﻮﺑﯽ اﯾﺮان
پديد آورندگان :
ثمالي، رضا داﻧﺸﮕﺎه ﻫﺮﻣﺰﮔﺎن - ﭘـﺮدﯾﺲ ﺧـﻮدﮔﺮدان ﻗﺸـﻢ , بذرافشان، ام البنين داﻧﺸـﮕﺎه هرمزگان - داﻧﺸﮑﺪه ﮐﺸﺎورزي و ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻃﺒﯿﻌـﯽ - ﮔﺮوه ﻣﺮﺗﻊ و آﺑﺨﯿﺰداري، بندرعباس , بي نياز، مهدي داﻧﺸـﮕﺎه هرمزگان - داﻧﺸﮑﺪه ﮐﺸﺎورزي و ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻃﺒﯿﻌـﯽ - ﮔﺮوه ﻣﺮﺗﻊ و آﺑﺨﯿﺰداري، بندرعباس , مسلمي، حميد داﻧﺸـﮕﺎه هرمزگان - داﻧﺸﮑﺪه ﮐﺸﺎورزي و ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻃﺒﯿﻌـﯽ - ﮔﺮوه ﻣﺮﺗﻊ و آﺑﺨﯿﺰداري، بندرعباس
كليدواژه :
اﻧﺴﻮ , ﺗﺮﺳﺎﻟﯽ , ﺧﺸﮏﺳﺎﻟﯽ , ﺟﻨﻮب اﯾﺮان , ﺷﺎﺧﺺ SOI
چكيده فارسي :
بررﺳﯽ ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎي آب و ﻫﻮاﯾﯽ، اﺑﺰار ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ در اﺧﺘﯿﺎر ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰان در ﺑﺨﺶ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻗﺮار ﻣﯽ دﻫﺪ ﺗﺎ ﺑﺎ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ اﯾﻦ ﺑﺮرﺳﯽ ﻫﺎ، ﺳﯿﺎﺳﺖ ﻫﺎي آﯾﻨﺪه را در ﺟﻬﺖ ﺑﻬﯿﻨﻪ ﻧﻤﻮدن ﺻﺮف ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎ و اﻣﮑﺎﻧﺎت ﺑﻬﺮه وري ﺣﺪاﮐﺜﺮ ﻃﺮح رﯾﺰي ﮐﻨﻨﺪ. رﺧﺪاد ﺑﺎرش ﺑﺎ ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎي ﭘﯿﭽﯿﺪه ﺟﻮي از ﺟﻤﻠﻪ ﭘﺪﯾﺪه ي اﻟﻨﯿﻨﻮ ﻧﻮﺳﺎن ﻫﺎي ﺟﻨﻮﺑﯽ ENSO)( در ﭘﯿﻮﻧﺪ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﭘﺪﯾﺪه در ﭘﯿﻮﻧﺪ ﺑﻨﯿﺎدﯾﻦ ﺑﺎ ﻧﻮﺳﺎن ﻫﺎي دﻣﺎي ﺳﻄﺢ آب در ﭘﻬﻨﻪ ي اﺳﺘﻮاﯾﯽ اﻗﯿﺎﻧﻮس آرام ﻣـﯽ ﺑﺎﺷـﺪ. ﻫﺪف از اﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺑﺮرﺳﯽ ارﺗﺒﺎط ﺑﺎرش در ﻓﺼﻮل ﻣﺮﻃﻮب ﺳﺎل )ﺷﺶ ﻣﺎﻫﻪ ﺳﺮد ﺳـﺎل( ﺑـﺎ ﭘﺪﯾـﺪه ي اﻟﻨﯿﻨـﻮ ﻧﻮﺳـﺎﻧﺎت ﺟﻨـﻮﺑ ﯽ ENSO)( در ﺣﻮﺿـﻪ ي ﺧﻠﯿﺞ ﻓﺎرس و درﯾﺎي ﻋﻤﺎن ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. ﭘﺲ از ﺑﺮرﺳﯽ ﻫﺎي ﻻزم ﺗﻌﺪاد 12 اﯾﺴﺘﮕﺎه ﺳﯿﻨﻮﭘﺘﯿﮏ ﺑﺎ ﻃﻮل دوره ي آﻣﺎري ﻣﻨﺎﺳﺐ اﻧﺘﺨﺎب و آزﻣﻮن ﻫﻤﮕﻨﯽ )آزﻣﻮن ران ﺗﺴﺖ( و ﮐﻔﺎﯾﺖ داده ﻫﺎ )آزﻣﻮن ﻫﺎرﺳﺖ( ﺑﺮ روي ﻣﻘﺎدﯾﺮ ﺑﺎرش اﻧﺠﺎم ﭘﺬﯾﺮﻓﺖ. ﺟﻬﺖ ﺑﺮرﺳﯽ اﺛﺮ اﻧﺴﻮ از ﺷﺎﺧﺺ ﻧﻮﺳﺎﻧﺎت ﺟﻨﻮﺑﯽ )SOI( ﺑﻬﺮه ﺑﺮد. ﻓـﺎز ﺳﺮد و ﮔﺮم ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺷﺎﺧﺺ SOI ﺗﻌﯿﯿﻦ ﺷﺪ. ﻫﻢﭼﻨﯿﻦ ﺷﺪﯾﺪﺗﺮﯾﻦ ﺗﺮﺳﺎﻟﯽ ﻫﺎ و ﺧﺸﮏﺳﺎﻟﯽ ﻫﺎ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪ و دوره ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺗﺮﺳﺎﻟﯽ ﻫﺎ و ﺧﺸﮏﺳﺎﻟﯽ ﻫﺎ ﺑﺎ ﻓﺎز ﮔﺮم )اﻟﻨﯿﻨﻮ( و ﻓﺎز ﺳﺮد )ﻻﻧﯿﻨﺎ( ﺑﻪ وﻗﻮع ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﮔﺮدﯾﺪ. ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ ﺗﺮﺳﺎﻟﯽ ﻫﺎ در ﻓﺎز ﮔﺮم و ﺧﺸﮏﺳﺎﻟﯽ ﻫﺎ ﺑﺎ ﻓﺎز ﺳﺮد ﺑﻪ وﻗﻮع ﭘﯿﻮﺳﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﻃﻮريﮐﻪ ﻫﻢزﻣﺎن ﺑﺎ وﻗﻮع ﺳﺎل ﻫﺎي ﺧﺸﮏ ﻣﻘﺪار ﺑﺎرش در اﯾﺴﺘﮕﺎه ﻫﺎي ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﭘﺎﯾﯿﻦ ﺗﺮ از ﻧﺮﻣﺎل ﺑﻮد و ﻣﻘﺪار ﻋﺪدي ﺷـﺎﺧﺺ SOI ﭘـﺎﯾﯿﻦ ﺗـﺮ از ﻧﺮﻣﺎل ﺑﻮد. ﻣﻘﺪار ﻋﺪدي ﺷﺎﺧﺺ SOI در ﺳﺎل ﻫﺎي وﻗﻮع ﺧﺸﮏﺳﺎﻟﯽ در ﻣﻘﺎدﯾﺮ ﻣﻨﻔﯽ ﺳﯿﺮ ﮐﺮده اﺳﺖ. در ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﻫﻢزﻣﺎن ﺑﺎ وﻗﻮع ﺳـﺎل ﻫـﺎي ﻣﺮﻃـﻮب ﻣﻘﺪار ﺑﺎرش درﯾﺎﻓﺘﯽ اﯾﺴﺘﮕﺎه ﻫﺎي ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﯿﺶ ﺗﺮ از ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ ﺑﺎرش ﺳﺎﻻﻧﻪ دوره ي ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﻮده و ﻣﻘﺪار ﻋﺪدي ﺷـﺎﺧﺺ SOI ﻣﻘـﺎدﯾﺮ ﻣﺜﺒـﺖ را ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ و ﺑﯿﺎﻧﮕﺮ ﻣﻘﺎدﯾﺮ ﺑﺎﻻﺗﺮ از ﻧﺮﻣﺎل ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. ﺟﻬﺖ ﺑﺮرﺳﯽ ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﯽ ﺑﯿﻦ ﺑﺎرش و ﺷﺎﺧﺺ SOI از آزﻣـﻮن ﻫﻤﺒﺴـﺘﮕﯽ ﭘﯿﺮﺳـﻮن اﺳـﺘﻔﺎده ﺷـﺪ. ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﯽ در ﻣﻘﯿﺎس ﻣﺎﻫﺎﻧﻪ، ﻓﺼﻠﯽ، ﺳﺎﻻﻧﻪ و ﭘﻨﺠﺮه ي ﻣﺘﺤﺮك اﻧﺠﺎم ﺷﺪ. ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ در ﻣﻘﯿﺎس ﻣﺎﻫﺎﻧﻪ ﺳﯿﮕﻨﺎل ﺑﺎﻻﺗﺮﯾﻦ ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﯽ را ﺑﺎ اﯾﺴﺘﮕﺎه ﮐﻨﺎرك و در ﻣﻘﯿﺎس ﻓﺼﻠﯽ ﺑﺎ اﯾﺴﺘﮕﺎه ﻫﺎي ﺑﻨﺪرﻋﺒﺎس، ﺑﻨﺪرﻟﻨﮕﻪ، ﺟﺎﺳﮏ، ﮐﯿﺶ، ﮐﻨﺎرك، ﺑﻮﺷﻬﺮ و ﺑﻮﺷﻬﺮ ﺳﺎﺣﻠﯽ و در ﻣﻘﯿﺎس ﺳﺎﻻﻧﻪ ﺑﺎ اﯾﺴﺘﮕﺎه ﻫﺎي آﺑﺎدان و ﺑﻮﺷﻬﺮ ﺳﺎﺣﻠﯽ در ﺳﻄﺢ ﻣﻌﻨﯽ داري 99 درﺻﺪ دارد. ﻫﻢﭼﻨﯿﻦ از ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﯽ ﭘﻨﺠﺮه ي ﻣﺘﺤﺮك ﻣﯽ ﺗﻮان ﻧﺘﯿﺠﻪ ﮔﺮﻓﺖ ﮐﻪ ﺳﯿﮕﻨﺎل ﺑﯿﺶ ﺗﺮﯾﻦ اﺛﺮ ﺧﻮد را ﺑـﺮ اﯾﺴﺘﮕﺎه ﻫﺎي ﺑﻮﺷﻬﺮ، ﺑﻮﺷﻬﺮ ﺳﺎﺣﻠﯽ، ﺑﻨﺪرﻋﺒﺎس، ﮐﯿﺶ، ﮐﻨﺎرك در ﻓﺼﻞ ﭘﺎﯾﯿﺰ و زﻣﺴﺘﺎن ﻣﯽ ﮔﺬارد.
عنوان نشريه :
آبياري و زهكشي ايران
عنوان نشريه :
آبياري و زهكشي ايران