نقش ميانجي اخلاق حرفه‌اي در ارتباط بين رهبري قابل اعتماد و رفتار شهروندي سازماني در كاركنان دانشگاه اروميه

The Mediator Role of the Professional Ethics in the Relationship between Trustworthy Leadership and Organizational Citizenship Behavior among Employees of Urmia University

زمينه و هدف: رهبري و مديريت مؤثر يكي از عوامل دخيل در موفقيت سازماني است. هدف پژوهش حاضر تعيين رابطه رهبري قابل اعتماد و رفتار شهروندي سازماني با نقش واسطه‌اي اخلاق حرفه‌اي در بين كاركنان دانشگاه اروميه بود. مواد و روش‌ها: اين پژوهش توصيفي ـ همبستگي، مبتني بر مدل‌سازي معادلات ساختاري روي 190 نفر از كاركنان دانشگاه دولتي اروميه در سال 1396 انجام شد. حجم نمونه با استفاده از جدول كرجسي و مورگان برآورد و نمونه‌گيري به روش تصادفي ساده انجام شد. براي گردآوري داده‌ها، از پرسشنامه‌هاي اخلاق حرفه‌اي Cadozier و همكاران (2011 م.)، رهبري قابل اعتماد Walumbwa و همكاران (2008 م.)، رفتار شهروندي سازماني Podsakoff و همكاران (1990 م.) استفاده شد. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزارهاي SPSS 18 و lisrel در سطح معني‌داري 0/05 تحليل گرديد. يافته‌ها: اثر مستقيم رهبري اعتمادگرا بر اخلاق حرفه‌اي (β=./39 , t=3/84) و همچنين اثر مستقيم متغير اخلاق حرفه‌اي بر رفتار شهروندي سازماني (β=./21 , t=1/96) و اثر مستقيم رهبري قابل اعتماد بر رفتار شهروندي سازماني (β=./29 , t=2/41) معني‌دار بود (p<0.05). اثر غير مستقيم رهبري قابل اعتماد بر رفتار شهروندي سازماني با نقش ميانجي اخلاق حرفه‌اي (β=./81 , t=7/52) نيز معني‌دار بود. برازش مدل پيش‌بيني‌ متغيرهاي تحقيق در سطح نسبتاً خوب (X2/DF=2/133) و حاكي از همسويي مدل برازش شده با جامعه نظري پژوهش است. نتيجه‌گيري: بر اساس يافته‌هاي پژوهش رهبري قابل اعتماد بر رفتار شهروندي سازماني با نقش ميانجي اخلاق حرفه‌اي تأثيرگذار است. بنابراين پيشنهاد مي‌گردد، مديران دانشگاهي با پرورش حس اعتماد و خودآگاهي و اهميت‌دادن به رعايت اخلاق حرفه‌اي، رفتار شهروندي سازماني را در ميان كاركنان ارتقا بخشند.

Background and Aim: Effective leadership and management is one of the factors contributing to organizational success. The purpose of the present study was to determine the relationship between trustworthy leadership and organizational citizenship behavior with the mediator role of the professional ethics among the employees of Urmia University. Materials and Methods: This structural equation model based, descriptive-correlational study was conducted on 190 employees of Urmia University in 2017. The sample size was estimated using Krejcie and Morgan table and selected by simple random sampling method. The Cadozier’s et al Professional Ethics questionnaire (2011), Walumbwa’s et al Trustworthy Leadership questionnaire (2008), Podsakoff’s et al Organizational Citizenship Behavior questionnaire (1990) were used to collect data. Data were analyzed using SPSS 18 and Lisrel software at a significance level of 0.05. Findings: The direct effect of trustworthy leadership on professional ethics (β=0.39, t=3.84) and also the direct effect of professional ethics on organizational citizenship behavior (β=0.21, t=1/96) and direct effect of trustworthy leadership on organizational citizenship behavior (β=0.29, t=2.41) was significantly observed (p<0.05). The indirect effect of trustworthy leadership on organizational citizenship behavior was also significant with the mediator role of professional ethics (β=0.81, t=7.52). The fitting of the predictive model of the research variables is relatively good (X2/ DF=2/133). Conclusion: The findings suggest that university administrators promote organizational citizenship behavior among employees by fostering their sense of trust and self-awareness and the importance of observing professional ethics.