بررسي روند موجودي و توزيع نيروي انساني وابسته به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي در كشور طي سال‌هاي 1388 تا 1394

Investigating Availability and Distribution Trend of Human Resources Affiliated to the Ministry of Health and Medical Education in Iran from 2009 to 2015

مقدمه و اهداف: بهبود كمي و كيفي نيروي انساني، بر بهبود دستيابي به اهداف نظام سلامت تأثير دارد. مطالعه حاضر با هدف بررسي روند نابرابري جغرافيايي، موجودي و توزيع جنسيتي نيروي انساني وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي در كشور انجام شد. روش‌كار: در اين مطالعه توصيفي، روند نيروي انساني وزارت بهداشت از سال 88 تا 94 بر حسب جنسيت، سطح تحصيلات و نوع استخدام بررسي شد و از منحني لورنز و شاخص ضريب جيني براي بررسي نابرابري استفاده گرديد. داده‌ها از دفتر نيروي انساني معاونت توسعه مديريت و منابع وزارت بهداشت جمع آوري و با استفاده از Excel 2013 و Stata-14 تحليل گرديد. يافته‌ها: در مطالعه حاضر زنان بيشترين سهم را داشتند كه ميزان رشد آن‌ها در سال 94 ، 6/66 % بود و ضريب جيني آنان به جز سال 91، 0/29بود. بيشترين و كمترين رشد در سال 89 به ترتيب شامل پزشكان متخصص(83/12) و دكتراي حرفهاي(19/61-) بود. در طي سال هاي مطالعه كمترين و بيشترين ميزان ضريب جيني به ترتيب شامل مقطع كارداني (0/26) وPhD (0/61)بود. كمترين و بيشترين رشد در شاخص وضعيت استخدام به ترتيب مربوط به ساير انواع قراردادها(27/89-) و هيات علمي بورسيه و متعهد خدمت (48/34) بود. نتيجه‌گيري: مطالعه حاضر اولين مطالعه‌ي بررسي روند تغييرات ويژگي‌هاي نيروي انساني وزارت بهداشت در سطح ملي بود. از آنجا كه اين مطالعه صرفا كميت روند تغييرات نيروي انساني را مدنظر قرار داده است بررسي كيفيت نيروي انساني در مطالعات آتي پيشنهاد مي‌گردد.

Background and Objectives: Quantitative and qualitative improvement of human resources inequality have a significant effect on achievement to health system goals. The purpose of this study was to investigate the trend of geographic, supply, and gender distribution inequality of human resources of the Ministry of Health and Medical Education (MOHME) in Iran. Methods: In this descriptive study, the trend of human resources of the Ministry of Health during the years 2009-2015 was investigated based on gender, level of education, and type of employment. In order to study the inequality, Lorenz curve and Gini coefficient index were used. Data were collected from the Human Resources Office of the Deputy of Management Development and Resources of the MOHME and analyzed by Excel 2013 and Stata-14 software. Results: In the present study, women had the highest portion with a growth rate of 6.66% in 2015 and a Gini coefficient of 0.29 except in 2011. The highest and lowest growth rate compared to the base year in 2010 was related to specialist doctors (83.12) and general practitioners (-19.61), respectively. The lowest and highest Gini coefficient was related to the associate degree (0.26) and subspecialty (0.45), respectively. Conclusion: The present study was the first study to investigate the trend of changes in the human resources characteristics of the MOHME at a national level. Since this study only considered the quantity of the trend of human resources changes, it is recommended that the quality of human resources be investigated in the future studies.