مدﻟﺴﺎزي رواﻧﺎب و ﺑﺮآورد ﻣﯿﺰان ﺗﻐﯿﯿﺮات رواﻧﺎب در اﺛﺮ ﻋﻮاﻣﻞ اﻗﻠﯿﻤﯽ و اﻧﺴﺎﻧﯽ

ﺗﻔﮑﯿﮏ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻫﺮ ﯾﮏ از ﻋﻮاﻣﻞ اﻗﻠﯿﻤﯽ و ﻋﻮاﻣﻞ ﺑﺸﺮي در ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎي ﻫﯿﺪروﻟﻮژﯾﮑﯽ در ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ آب ﺑﺴﯿﺎر ﻣﻬﻢ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. در اﯾﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ، آﻧـﺎﻟﯿﺰ روﻧﺪ و آﻧﺎﻟﯿﺰ ﺗﻐﯿﯿﺮات ﮐﻮﺗﺎه ﻣﺪت رواﻧﺎب ﺳﺎﻻﻧﻪ ﺣﻮﺿﻪ ﺳﺠﺎﺳﺮود واﻗﻊ در اﺳﺘﺎن زﻧﺠﺎن ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺑﺎ روﺷـﻬﺎي رﮔﺮﺳـﯿﻮن ﺧﻄـﯽ و آزﻣـﻮن ﭘﺘﯿـﺖ در دوره آﻣﺎري 1987 ﺗﺎ 2012 اﻧﺠﺎم ﺷﺪ. ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺣﺎﺻﻞ ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ ﺳﺮي زﻣﺎﻧﯽ رواﻧﺎب در ﺣﻮﺿﻪ ﺳﺠﺎﺳﺮود روﻧﺪ ﮐﺎﻫﺸﯽ داﺷﺘﻪ و ﻧﻘﻄﻪ ﺷﮑﺴـﺖ ﺳـﺮي زﻣـﺎﻧﯽ رواﻧﺎب ﺳﺎل 1998 ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. ﺑﺮ اﯾﻦ اﺳﺎس، ﺳﺮي زﻣﺎﻧﯽ رواﻧﺎب ﺑﻪ ﺑﺎزه زﻣـﺎﻧﯽ ﭘﺎﯾـﻪ و ﺑـﺎزه زﻣـﺎﻧﯽ ارزﯾـﺎﺑﯽ ﺗﻘﺴـﯿﻢ ﮔﺮدﯾـﺪ. ﺟﻬـﺖ ﺷـﺒﯿﻪ ﺳـﺎزي ﻓﺮ آﯾﻨـﺪ ﻫﯿﺪروﻟﻮژﯾﮑﯽ از اﺑﺰار ارزﯾﺎﺑﯽ آب و ﺧﺎك )SWAT( اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ. واﺳﻨﺠﯽ ﻣﺪلSWAT ﺑﺮاي رواﻧﺎب ﻣﺎﻫﺎﻧﻪ اﻧﺠﺎم ﮔﺮدﯾـﺪ. ﻣﻘـﺎدﯾﺮ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫـﺎي NSE، PBIAS و RSR در دوره زﻣﺎﻧﯽ واﺳﻨﺠﯽ 7/3 ،0/7 و 0/55 ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﮔﺮدﯾﺪ. در دوره ﺻﺤﺖ ﺳﻨﺠﯽ ﻧﯿﺰ ﻣﻘﺎدﯾﺮ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي PBIAS ،NSE و RSR ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ 9/4 ،0/65- و 0/58 ﺗﺨﻤﯿﻦ زده ﺷﺪ. ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ ﻋﻤﻠﮑﺮد ﻣﺪلSWAT در ﺷﺒﯿﻪ ﺳﺎزي ﺟﺮﯾﺎن در دوره واﺳـﻨﺠﯽ و ﺻـﺤﺖ ﺳـﻨﺠﯽ ﺧﻮب ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ در ﺣﻮﺿﻪ ﺳﺠﺎﺳﺮود ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ ﺳﻬﻢ ﻋﻮاﻣﻞ اﻗﻠﯿﻤﯽ و ﻋﻮاﻣﻞ اﻧﺴﺎﻧﯽ در ﮐﺎﻫﺶ رواﻧﺎب ﺣﻮﺿﻪ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿـﺐ 33% و 67% ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. روﯾﮑﺮد اراﺋﻪ ﺷﺪه ﺑﻪ ﻣﺪﯾﺮان ﮐﻤﮏ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﺗﺎ ﺳﯿﺎﺳﺖ ﻫﺎﯾﯽ را اﺗﺨﺎذ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺷﺮاﯾﻂ رودﺧﺎﻧﻪ و اﮐﻮﺳﯿﺴﺘﻢ ﻣﻨﻄﻘﻪ را ﺑﻬﺒﻮد ﺑﺒﺨﺸﺪ.