استعاره و مجاز در گونه زباني رسانه‌هاي اقتصادي: رويكردي پيكره‌بنياد

Metaphor and Metonymy in the Economic Media Language Variety: A Corpus-based Approach

متون خبري، به‌ويژه عناوين خبري، بايد داراي زباني جذاب و ترغيب كننده باشند تا توجه مخاطب را جلب كنند و او را به مطالعه و پيگيري خبر تشويق نمايند. يكي از شيوه هاي دستيابي به اين هدف، استفادۀ مناسب از استعاره و مجاز در زبان رسانه است. اين دو فرايند شناختي-مفهومي ريشه در فرايندهاي تفكر و مفهوم‌سازي دارند و اجزاي نظام شناختي انسان هستند. در اين پژوهش نقش و اهميت اين دو فرايند شناختي در گفتمان رسانه هاي اقتصادي فارسي زبان بررسي مي گردد و تلاش مي‌شود تا استعاره ها و مجازهاي بنيادين اين حوزه شناسايي و تبيين و ارتباط سلسله‌مراتبي احتمالي ميان آن‌ها بررسي شود. اين پژوهش داراي رويكردي شناختي و پيكره بنياد است و داده هاي آن از عناوين خبري اقتصادي روزنامۀ دنياي اقتصاد در همۀ شماره هاي آذر 1394 و نيز عناوين اخبار اقتصادي دو خبرگزاري «باشگاه خبرنگاران جوان» و درگاه «امروزآنلاين» در آذر 1394 گرفته شده است كه بيش از هفتصد عنوان خبري را شامل مي‌شود. يافته هاي پژوهش نشان مي دهد كه مهمترين استعاره هاي مفهومي يافت شده در حوزۀ گفتمان اقتصادي عبارت اند از: «اقتصاد يك موجود زنده است»، «اقتصاد انسان است»، «اقتصاد مسير است»، «اقتصاد يك فضا/ ظرف است»، «اقتصاد يك پديدۀ طبيعي است»، «اقتصاد خودرو است» و «اقتصاد ماده/ شيء است». افزون بر اين، برخي استعاره هاي جهتي نيز نمودي چشمگير در زبان اقتصاد دارند.

News texts, and specially news headlines, must be interesting and persuasive so that they can draw the addressee's attention and encourage him/her to study and follow the news. One way to achieve this goal is to use metaphor and metonymy in the language of media. Metaphor and metonymy, as two cognitive conceptual processes, have their root in thinking and conceptualization processes and are the integral parts of the human cognitive system. The present research explores the function and importance of metaphor and metonymy in Persian economic media discourse and tries to identify and explain the fundamental metaphors and metonymys in this field. Besides, possible hierarchical relations between them will be taken into consideration. The data include 700 headlines taken from: economic news headlines of “Donyaye Eghtesad” newspaper in all its issue numbers in Azar 1394 A.P., economic news headlines of “Young Journalists Club” news agency and “Emruz Online” news portal in Azar 1394 A.P. The results indicate that the main conceptual metaphors in the economic discourse include: “Economy is a living being”, “Economy is human”, “Economy is a route”, “Economy is a space/container”, “Economy is a natural phenomenon”, “Economy is a car”, and “Economy is substance/ thing”. Moreover, some of the directional metaphors are significantly present in the language of economy.