تأثير اسيد ساليسيليك بر برخي از خصوصيات مورفولوژيكي و فيزيولوژيكي زيتون رقم كنسرواليا تحت شرايط كم‌آبي

Effect of salicylic acid on some morphological and physiological characteristics of olive cv. ‘Konservalia’ under water deficit condition

پژوهشي به‌منظور بررسي اثر چهار سطح مختلف اسيد ساليسيليك (صفر، نيم، يك و دو ميلي‌مولار) و سه سطح آبياري (100، 66 و 33 درصد تبخير و تعرق گياه) بر برخي خصوصيات مورفولوژيكي و فيزيولوژيكي زيتون رقم كنسرواليا، به‌صورت آزمايش فاكتوريل در قالب طرح پايه‌اي بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار (هر تكرار شامل دو گلدان)، در سال 1394-1395 در گلخانه دانشكده كشاورزي دانشگاه شهيد چمران اهواز اجرا گرديد. نتايج تجزيه واريانس نشان داد كه اثر متقابل اسيد ساليسيليك در آبياري بر وزن ‌تر و خشك‌ ريشه، ساقه و برگ، سطح برگ و ارتفاع گياه، در سطح 1 درصد مؤثر بود. همچنين نتايج مقايسه ميانگين داده‌ها نشان داد كه در سه سطح آبياري (ETc 100%، ETc 66% و ETc 33%)، مقدار وزن ‌تر و خشك ‌ريشه، ساقه و برگ در گياهان تيمار‌شده با اسيد ساليسيليك نسبت به گياهان تيمار‌نشده با اسيد ساليسيليك، از مقادير بالاتري برخوردار بود. كمترين مقدار محتواي نسبي آب برگ، پتانسيل آب ساقه و بيشترين مقاومت روزنه‌اي، مربوط به تيمار آبياري 33 درصد تبخير و تعرق و بيشترين مقدار محتواي نسبي آب برگ، پتانسيل آب ساقه و كمترين مقاومت روزنه‌اي، مربوط به تيمار آبياري 100 درصد تبخير و تعرق گياه بود. همچنين مشخص شد كه در شرايط تنش كم‌آبي (ETc66% و ETc33%)، محلولپاشي با 2 ميلي‌مولار اسيد ساليسيليك، سبب بهبود و افزايش پتانسيل آب ساقه، محتواي نسبي آب برگ و سبب كاهش مقاومت روزنهاي گرديد. لذا پيشنهاد مي‌گردد كه به‌منظور تعديل تنش خشكي در نهال‌هاي جوان زيتون، از اسيد ساليسيليك با غلظت 2 ميلي‌مولار استفاده گردد.

An experimental was conducted in order to investigate the effect of different levels of salicylic acid (0, 0.5, 1 and 2 mM) and three levels of irrigation [100, 66 and 33 percent evapotranspiration] on some morphological and physiological characteristics of olive cv. ‘Konsevalia as factorial based on a randomized complete block design with three replications in greenhouse of Agricultural Faculty of Shahid Chamran University of Ahvaz in 2015-2016. Results of ANOVA table showed that interaction of salicylic acid and irrigation had significan effect on fresh and dry root weight, stem and leaf, leaf area and plant height at P<0.01. So that, in the three levels irrigation (100% ETc, 66% ETc and 33% ETc), value of fresh and dry weight of root, stem and leaf, leaf area and plant height were higher in plants treated with salicylic acid compared with plants untreated with salicylic acid. Plants irrigated with 33%ETc had lowest amount of leaf relative water content, stem water potential and had highest stomatal resistance whiles highest amount of leaf relative water content, stem water potential and lowest stomatal resistance were in Plants irrigated with 100% ETc. Also, it was known that spraying with 2 mM salicylic acid increased leaf relative water content, stem water potential, but stomatal resistance was declined in water deficit stress conditions. Therefore, it is recommended to apply 2 mM salicylic acid to modify drought stress in young olive saplings.