تأثير اسيد ساليسيليك و زوال بذر بر شاخص‌هاي جوانه‌زني و تغييرات آنزيم‌هاي آنتي اكسيداني بذر گلرنگ (Carthamus tinctorius L.) رقم صفه

The effects of salicylic acid and seed deterioration on germination indices and antioxidant enzymes changes of Carthamus tinctorius L. cv. Soffeh seed

بذر گياهان روغني مستعد زوال بوده و با گذشت زمان قدرت بذر در گياهان روغني سريع‌تر كاهش مي‌يابد. به‌منظور بررسي اثر اسيد ساليسيليك برشاخص‌هاي جوانه‌زني و تغييرات بيوشيميايي بذر گلرنگرقم صفه در شرايط زوال، آزمايشي به‌صورت فاكتوريل، در قالب طرح كاملا تصافي با چهارو سه تكرار به ترتيب براي شاخص‌هاي جوانه‌زني و بيوشيميايي انجام شد. عامل اول شامل هفت سطح پرايمينگ بذر با اسيدساليسيليك صفر (آب مقطر)، 50 و 100 ميلي‌گرم در ليتربراي مدت زمان 24 و 48 ساعت در دماي 15 درجه سانتي‌گراد و بذر بدون پرايمينگ(شاهد) و عامل دوم شامل چهار سطح زوال تسريع شده بذر به مدت صفر، 2، 4 و 6 روز بود. نتايج نشان داد اثر متقابل پرايمينگ بذر وزوال بر سرعت جوانه‌زني، درصد گياهچه طبيعي، درصد گياهچه غير طبيعي، طول گياهچه، بنيه وزني، وزن خشك گياهچه، بنيه طولي و هدايت الكتريكي در سطح احتمال يك درصد معني‌دار بود، ولي درصد جوانه‌زني و ميزان فعاليت كاتالاز و آسكوربات پراكسيداز و ميزان پروتئين فقط تحت تاثير اثرات اصلي قرار گرفت. نتايج نشان داد كه با افزايش دوره زوال شاخص‌هاي جوانه‌زني به‌طور معني‌داري كاهش يافت و استفاده از تيمار پرايمينگ سبب افزايش در شاخص‌هاي جوانه‌زني شد.ميزان پروتئين و تغييرات كاتالاز و آسكوربات پراكسيداز با افزايش زوال بذر كاهش يافت. اما استفاده از تيمار پرايمينگ، ميزان پروتئين، كاتالاز و آسكوربات پراكسيداز را تحت شرايط زوال و عدم زوال افزايش داد. در اين تحقيق استفاده از تيمار پرايمينگ بذر با اسيد ساليسيليك 50 ميلي‌گرم در ليتر براي مدت زمان 48 ساعت به‌طور معمول منجر به افزايش شاخص‌هاي جوانه‌زني و فعاليت آنتي اكسيداني و پروتئين محلول بذر گلرنگ نسبت به شاهد گرديد.

The seeds of oilseed plants are susceptible to deterioration and the seed power in oilseed plants decreases faster over the time. In order to evaluate the effect of salicylic acid and seed aging on germination characteristics and biochemical changes of Carthamus tinctorius L. cv. Soffeh seeds,an experiment was conducted as a factorial base on completely randomized design with fourand three replications for germination and biochemical characteristics respectively. The first factor was priming by salicylic acid include seven levels in 0 (distilled water), 50 and 100 ppm for 24 and 48 h in 15°Cand without priming (control)and secondary factor was combinations four levels of aging (0, 2, 4 and 6 days). Results showed that the interaction of priming and aging effects on germination rate, normal seedling percentage, abnormal seedling percentage, seedling length, length of seed vigor index, seedling dry weight, weight of seed vigor index and EC were significant, but on germination percentage, total protein, catalase and ascorbate peroxidase only affected by the main effects.Results showed that germination characteristics with increasing in the aging duration were reduced significantly and using priming germination characteristics were increased but protein, catalase and ascorbate peroxidase decline along with increasing seed aging. In the study, using priming treatment salicylic acid 50 ppm for 48 h had higher germination characteristics and antioxidant activity and soluble proteins in comparison with untreated or control of safflower seeds.