ارزيابي جوانه‌زني و تعيين دماي ويژه بذر شاهدانه (Cannabis sativa) با استفاده از مدل هاي رگرسيوني

Evaluation of Germination and determination of cardinal temperatures of Cannabis sativa by using regression models

به منظور تعيين دماي ويژه بذرهاي گياه دارويي شاهدانه (Cannabis sativa)، تاثير درجه حرارت‌هاي مختلف بر جوانه‌زني ، ، در يك مطالعه آزمايشگاهي در قالب طرح كاملا تصادفي با سه تكرار مورد بررسي قرار گرفت. ارزيابي واكنش جوانه‌زني در دماهاي ثابت3، 5، 10، 15، 20، 25، 30، 35، 40 و 45 درجه سانتي‌گراد انجام شد. بذرهاي جوانه زده هر روز شمارش شده و سپس سرعت جوانه‌زني و درصد جوانه‌زني محاسبه و نمودار دماهاي ويژه جوانه‌زني بذر شاهدانه بر اساس سه مدل رگرسيوني دو‌تكه‌اي، بتا و دندان مانند ترسيم شد. نتايج نشان داد كه با افزايش دما از 3 تا 25 درجه سانتي‌گراد سرعت جوانه‌زني بذرها به طور معني داري افزايش يافت، در حالي كه اختلاف معني داري در سرعت جوانه‌زني دماهاي 25 تا 40 درجه سانتي‌گراد مشاهده نشد. همچنين با افزايش دما به بيش از 25 درجه سانتي‌گراد، درصد جوانه‌زني كاهش يافت. در ميان مدل‌هاي محاسبه شده، مدل دندان مانند دقت بالاتري را در تعيين دماهاي ويژه جوانه‌زني بذر شاهدانه داشت، كه بر اساس آن دماي پايه، بهينه و بيشينه جوانه‌زني بذر شاهدانه به ترتيب برابر 1، 39.3-26 و 48 درجه سانتي‌گراد محاسبه شد.

To determine the specific temperature of Medicinal Cannabis sativa, the effects of different temperatures on germination, in a laboratory study in a completely randomized design with three replications were studied. Germination response assessment at constant temperatures (3, 5, 10, 15, 20, 25, 30, 35, 40 and 45ºC) was conducted. The germinated seeds were counted every day and the rate of germination percentage, cumulative germination and cardinal temperatures diagram of Cannabis sativa seed germination based on 3 regression model including segmented model, Beta model and Dent like model. The results showed that the temperature increase of 3 to 25°C significantly increases the germination rate, while the germination rate did not differ at 25 to 40°C. Also with increasing temperature over 25°C, germination was reduced. Dent like model such as higher accuracy in determining the cardinal temperatures hemp seed germination was compared with other models, Base, optimum and maximum temperature of seed germination of Cannabis sativa based on Dent like model was determined 1, 26-39.3 and 48°C respectively.