بررسي ارتباط همدلي و هوش معنوي با نگرش پرستاران نسبت به رعايت حقوق بيماران: نقش ميانجي مسئوليت پذيري اجتماعي

The Relationship of empathy and Spiritual Intelligence with nurses Attitude toward Patient's Right: The mediating role of social responsibility

مقدمه: همدلي و هوش معنوي و مسئوليت پذيري اجتماعي از عوامل تاثير گذار در ارتقاي كيفيت خدمات پرستاري است و مي­توانند نقش اساسي در رعايت حقوق­ بيماران داشته باشند. هدف اين مطالعه تعيين رابطه همدلي و هوش معنوي با نگرش پرستاران نسبت به رعايت حقوق بيماران با ميانجگري مسئوليت پذيري اجتماعي مي­باشد. روش­كار: روش مطالعه، توصيفي- مقطعي مبتني بر مدل ساختاريابي (Structural Model) بود. نمونه آماري 300 نفر از پرستاران علوم پزشكي استان آذربايجان غربي بودند كه در سال 1395، به روش نمونه ­گيري خوشه اي چند مرحله اي انتخاب شدند. براي جمع­ آوري اطلاعات از پرسش­نامه­ هاي همدلي جفرسون، مسئوليت پذيري اجتماعي سالكوسكيس، هوش معنوي كينگ و مقياس حقوق بيماران هوشمند و همكاران استفاده شد. داده هاي به دست آمده از طريق آزمون­هاي آماري توصيفي (فراواني، درصد فراواني، ميانگين، انحراف معيار)، ضريب همبستگي پيرسون و بوت استراپ Bootstrap و با استفاده از نرم­افزار هاي آماري Spss -22 و Amos-22 تجزيه و تحليل شدند. يافته ­ها: يافته­ ها نشان داد كه اثر مستقيم متغير همدلي (p=0.04, r=0.05). هوش معنوي (p=0.01, r=-0.19) و مسئوليت پذيري اجتماعي (p=0.001, r=0.62) بر نگرش پرستاران نسبت به رعايت حقوق بيماران معنادار هست. اثر غير مستقيم همدلي (0, 05) و هوش معنوي (0, 03) با ميانجي گري مسئوليت پذيري اجتماعي معنادار است. در مجموع 40 درصد از واريانس متغير نگرش به رعايت حقوق بيماران در پرستاران از طريق مدل پژوهش تبيين مي­شود. نتيجه­گيري: با توجه به يافته هاي اين مطالعه به نظر مي رسد با افزايش همدلي، هوش معنوي و مسئوليت پذيري اجتماعي پرستاران مي توان نگرش­ پرستاران نسبت به رعايت حقوق ­بيماران را تقويت كرد. لذا براي رعايت حقوق بيماران، توصيه مي‌شود كه اقدامات لازم در خصوص آموزش همدلي، هوش معنوي و مسئوليت پذيري اجتماعي در بين پرستاران، انجام گردد.

Introduction: Empathy, Spiritual Intelligence and social responsibility are Factors affecting on expanding the quality of nursing services and can have a basic role on the patient rights. This study aimed to investigate the relationship of empathy and Spiritual Intelligence with nurses Attitude to rights of patients with mediation of Social Responsibility. Methods: This is a descriptive-correlational study carried out with 300 nurses in west Azerbaijan in 2016. Data gathering instruments were: Jefreson empathy scale, Salkovskis responsibility scale, King Spiritual Intelligence scale and Hoshmand and et al rights questionnaire. Descriptive (frequency, percentage, mean, standard deviation) and inferential statistics (Pearson correlation coefficient and Path analysis) were done with spss ans amos-22 was analyzed. Results: The results showed the direct effect of empathy (p=0.04, r=0.05). Spiritual Intelligence (p=0.04, r=-0.19), responsibility (p=0.001, r=0.62) on nurse’s attitude with the rights of patients were significant. The indirect effect of empathy (0, 05) and Spiritual Intelligence (0, 03) with mediating the forming the model of responsibility were significant. In conclusion, %40 of the variance in nurse’s attitude with the rights of patients was determined using empathy, spiritual intelligence and responsibility. Conclusion: It seems that empathy, spiritual intelligence and responsibility increases the nurses’ attitude in improving the rights of patients. In order to consider the rights of patients, it is recommended that necessary actions be performed in training empathy, spiritual intelligence and social responsibility among nurses.