تاثير برنامه آموزشي تركيبي گروهي بر كيفيت زندگي، اضطراب و افسردگي اعضاي خانواده مبتلايان به نارسائي احتقاني قلب

Evaluation of an integrated group education program on quality of life, anxiety and depression for family members of patients living with heart failure

مقدمه: ارتقاء كيفيت زندگي يكي از اهداف عمده در درمان مبتلايان به نارسايي قلب است. اين مطالعه با هدف تعيين تاثير برنامه آموزشي تركيبي گروهي بر كيفيت زندگي اعضاي خانواده مبتلايان به نارسائي قلب انجام شد. روش كار: اين پژوهش از نوع كارآزمايي كنترل شده تصادفي مي باشد. جامعه پژوهش، اعضاي خانواده مبتلايان به بيماري نارسايي قلب مراجعه كننده به بخش CCU و قلب بيمارستان آيت ا... موسوي بودند كه 92 نفر از اعضاي خانواده بيماران بستري واجد شرايط از طريق نمونه گيري در دسترس انتخاب شدند و به طور تصادفي در دو گروه 46 نفري، كنترل و مداخله قرار گرفتند. قبل از تخصيص تصادفي، شركت كنندگان پرسشنامه اوليه را تكميل كردند. شركت كنندگان سه بار طي يكسال پرسشنامه ها را تكميل كردند. ابزار اضطراب و افسردگي بيمارستان (HADS: Hospital Anxiety and Depression Scale) براي اندازه گيري اضطراب و افسردگي و پرسشنامه استاندارد كيفيت زندگي (NHP: Nattingham Health Profile) براي سنجش كيفيت زندگي استفاده شد. جهت تعيين پايايي علمي از روش آزمون مجدد و روايي علمي از روايي محتوي استفاده شد. داده‌ها با نرم‌افزار SPSS نسخه 22 تحليل شدند. از آزمون كي-دو و ضريب همبستگي گاما به منظور مقايسه دو گروه بر حسب ويژگي هاي دموگرافيك اعضاي خانواده بيمار و بيماران و تحليل آناليز واريانس با اندازه هاي تكراري به منظور مقايسه اضطراب، افسردگي و كيفيت زندگي در دو گروه درماني استفاده شد. يافته ها: نتايج نشان داد كه شاخص‌ اضطراب، كاهش معني داري در طول سه زمان اندازه گيري داشت (P<0.001)، هرچند اين كاهش در بين دو گروه مداخله و كنترل معني دار نبود. هم چنين شاخص كيفيت زندگي و ابعاد شش گانه آن، در سه دوره زماني، بهبود قابل ملاحظه اي را نشان داد (P<0.001) اما اين تفاوت ها در بين دو گروه مداخله و كنترل معني دار نبود. اختلاف معني داري در دو گروه كنترل و مداخله در افسردگي در سه زمان اندازه گيري وجود داشت (p = 0.001). نتيجه گيري: به منظور ارتقاء دانش مرتبط با بيماري، مي توان از روش هاي آموزش تركيبي گروهي براي تاثيرگذاري بر ميزان اضطراب، افسردگي و كيفيت زندگي اعضاي خانواده بيماران بهره گرفت. نتايج پژوهش نشان داد كه افزايش حمايت اجتماعي مي تواند براي اعضاي خانواده بيماران مفيد باشد. پيشنهاد مي گرددكه مطالعات مشابهي جهت افزايش آگاهي اعضاي خانواده بيماران و نقش پرستاران در ارتباط با ديگر بيماري هاي مزمن انجام گيرد.

Introduction: Improvement of the quality of life is one of the main objectives of treatment in patients with heart failure. Educational intervention for family members of patients with health problems, leads to reduced distress and discomfort. This study which is aimed at determining the effect of integrated group education program on quality of life of family members of patients with heart failure, was conducted in Zanjan. Methods: This study is a randomized controlled trial. The study population included family members of patients with heart failure admitted to the CCU and Heart Wards of Ayatollah Mousavi Hospital. 92 family members of patients were eligible to participate in the study. Family members of inpatients were selected by convenience sampling and randomly divided into control and intervention groups. Before randomization, participants completed initial questionnaire and then were divided in two groups of 46. The participants were asked to fill out questionnaires three times during one year. Hospital anxiety and depression questionnaire was used to measure anxiety and depression. Nottingham Health Profile questionnaire was used to measure quality of life. To determine the reliability and validity of questionnaire were used test retest and content validity respectively. Data was analyzed by SPSS 22. The K-2 test and the gamma correlation coefficient were used to compare the two groups according to the demographic characteristics of the patient's family members and patients, Variance analysis with repeated measures was used to compare anxiety, depression and quality of life in two treatment groups. Results: The results showed that the anxiety and significantly decreased during the three measurement periods (P<0.001) this decrease was not significant between intervention and control groups. Also the results indicated that quality of life and six dimensions considerable improvement, but these differences were not significant between control and intervention groups. There was a significant difference in the control and intervention groups in depression in the three measurement times (p = 0.001). Conclusions: To promote disease- related knowledge, a combination of training methods effect on rates of anxiety, depression and quality of life of patients' family members could be used. Our results suggest that intervention aimed at increasing social support may be beneficial for patients' family members. It is recommended that a separate study of the role of nurses in health promotion in relation to other chronic diseases should be studied.