پديد آورندگان :
جوانبخت، محمد دانشگاه آزاد اسلامي واحد مشهد - گروه زمين‌شناسي , طيبان، اعظم دانشگاه آزاد اسلامي واحد مشهد - گروه زمين‌شناسي , پورسلطاني، مهدي رضا دانشگاه آزاد اسلامي واحد مشهد - گروه زمين‌شناسي
كليدواژه :
سازند تيرگان , محيط رسوبي , دياژنز , ژئوشيمي , كپه داغ
چكيده فارسي :
سازند تيرگان به سن كرتاسه زيرين (بارمين – آپتين)، يك سازند كربناته با ميان لايه هاي شيلي و مارني است. با توجه به پتانسيل مخزني، تاكنون اين سازند به خصوص در اين نواحي و از ديدگاه دياژنز به كمك داده هاي ژئوشيميايي مورد مطالعه دقيق قرار نگرفته است لذا به منظور مطالعه آن دو برش در نواحي شرقي حوضه رسوبي كپهداغ انتخاب شد كه شامل برش سررود به ضخامت 136 متر و برش كلاته ابراهيم بيگ به ضخامت 45 متر ميباشد. از اين برشها 132 مقطع نازك تهيه شد. نتايج حاصل از مطالعات پتروگرافي مقاطع نازك منجر به شناسايي 12 رخساره ي كربناته شامل 4 مجموعه رخساره اي پهنه كشندي، لاگون نيمه محصور، سد پراكنده و جلوي سد و نيز 4 رخساره ي آواري در دو گروه نامتجانس و متجانس مربوط به پهنه كشندي شده است. با توجه به رخساره هاي سنگي شناسايي شده، اين سازند در يك رمپ كربناته هموكلينال نهشته شده است. مهمترين فرآيندهاي دي اژنتيكي شناسايي شده در سازند تيرگان عبارتند از سيماني شدن، ميكريتي شدن، انحلال، فشردگي، دولوميتي شدن، شكستگي، نئومورفيسم، استيلوليتي شدن و سيليسي شدن ميباشد. به منظور مطالعات ژئوشيميايي 35 نمونه به روش پلاسماي جفت شده القايي و 15 نمونه به روش جذب اتمي آناليز شدند. پراكندگي عناصر اصلي (Ca,Mg) و فرعي (Fe,Mn,Na,Sr) و گستره ايزوتوپي اكسيژن 18 و كربن 13 آهكهاي سازند تيرگان، نشاندهنده تركيب كانيشناسي اوليه كلسيتي در اين نواحي ميباشد. همچنين اين مقادير تاثير محيط غالب دياژنز تدفيني بر روي اين نهشته ها را در يك سيستم دياژنزي نيمه بسته و با نسبت آب به سنگ پايين نشان ميدهد. دماي آب دريا در زمان تهنشست كربناتهاي سازند تيرگان با استفاده از سنگينترين ايزوتوپ اكسيژن در نمونه هاي گل آهكي، 23/64 درجه سانتي گراد برآورد شده است.
چكيده لاتين :
The Tirgan Formation, Cretaceous (Barremian-Aptian) in age, a carbonate formation with shale and Marl interlayers. Considering reservoir potential, this formation has not been studied precisely in the study areas, and from the viewpoint of diagenesis, based on geochemical results. Therefore, in order to study, two sections, Sar-rud with 136 m thick, and Kalteh Ebrahim Baig with 45 m thick, in the eastern of the Kopet Dagh basin, were measured. Finally, for petrology study, 132 thin section were prepared. In according to petrology studies, 4 facies associations, including 14 carbonate facies, intertidal flat, semi-restricted lagoon, shoal and open sea, and also 4 siliciclastic facies in two groups related to tidal flat were indentified. Due to identified rock facies, this formation deposited in a homoclinal carbonate ramp. The most important identified diagenetic processes in the Tirgan Formation are cementation, micritization, dissolution, compression, dolomitization, fracturing, neomorphism, stylolitization and silicification. For the geochemical studies, 35 samples by inductively coupled plasma, and also 15 samples by atomic absorption method were analyzed. The dispersion of the major elements (Ca, Mg) and the minor element (Fe, Mn, Na, Sr) and the isotopic range of O18 and C13, indicate the composition of primary calcite mineralogy. Also, these values show the effect of the dominant burial environments on this strata in a diagonal and semi-closed diagonal system with a low water-rock reaction. The sea water temperature at the time of precipitation of carbonates of Tirgan Formation using the heaviest oxygen isotope in limy mud 234.6 ° C is estimated.
