روش ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ ﺗﺼﻤﯿﻢﮔﯿﺮي ﭼﻨﺪﻣﻌﯿﺎره ﺗﺎﭘﺴﯿﺲ ﺑﺎ آﻧﺘﺮوﭘﯽ ﺑﺮاي رﺗﺒﻪﺑﻨﺪي ﮐﯿﻔﯿﺖ و رﯾﺴﮏ آﻟﻮدﮔﯽ آبﻫﺎي زﯾﺮزﻣﯿﻨﯽ

در اﯾﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ، ﮐﯿﻔﯿﺖ ﺷﺮب آب زﯾﺮزﻣﯿﻨﯽ 36 ﭼﺎه واﻗﻊ در آﺑﺨﻮان ﺷﻬﺮﺑﺎﺑﮏ و رﺗﺒﻪﺑﻨﺪي ﭼﺎهﻫﺎي آب ﺑـﺎ اﺳـﺘﻔﺎده از دو روش ﺷـﺎﺧﺺ ﮐﯿﻔﯿـﺖ آب (WQI) و روش ﺟﺪﯾﺪ ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ TOPSIS ﺑﺎ ﺗﺌﻮري آﻧﺘﺮوﭘﯽ )ETOPSIS( ﺑﺮرﺳﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ. در ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ WQI، ﻣﻌﻤـﻮﻻً از وزن ﻫـﺎي ﺗﺠﺮﺑـﯽ ﺑﺮاي ﻫﺮ ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﺷﻮد و ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي داراي وزنﻫﺎي ﮐﻢ و ﻏﻠﻈﺖﻫﺎي زﯾﺎد و ﯾﺎ ﺑﺮﻋﮑﺲ، ارزش ارزﯾﺎﺑﯽ را ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽدﻫﻨﺪ و ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ دﻟﯿﻞ روش ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ ETOPSIS ﺗﺪوﯾﻦ ﺷﺪه اﺳﺖ. در روش ETOPSIS، وزن ﻫﺮ ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﺑﺎ روش وزندﻫﯽ آﻧﺘﺮوﭘﯽ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ و ﺑـﺎ ﻧﺮﻣـﺎل ﺳـﺎزي ﻫﻤـﻪ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده، ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻫﻤﻪ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎ در رﺗﺒﻪ ﮐﯿﻔﯽ ﭼﺎهﻫﺎ ﻟﺤﺎظ ﻣﯽﺷﻮد. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ در اﯾﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ، اوﻟﻮﯾﺖﺑﻨﺪي رﯾﺴﮏ آﻟﻮدﮔﯽ ﭼﺎهﻫﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دو ﻣﺘﻐﯿﺮ ﺗﻮاﻟﯽ زﻣﺎﻧﯽ ﻫﻔﺖ ﺳﺎﻟﻪ آﻟﻮدﮔﯽ و اﺣﺘﻤﺎل آﻟﻮدﮔﯽ اﻧﺠﺎم ﺷﺪه اﺳﺖ. ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﺘﺎﯾﺞ WQI ﺑﺮ اﺳﺎس اﺳﺘﺎﻧﺪارد 1053، ﺑﯿﺶ از 8 و 17 درﺻﺪ ﭼﺎهﻫﺎ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ در ﻃﺒﻘﺎت ﻋﺎﻟﯽ و ﺧﻮب ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ. ﺑﺎ روش ETOPSIS، ﭼﺎه ﺷﻤﺎره 11 در رﺗﺒﻪ اول ﮐﯿﻔﯿـﺖ آب )0/95 =TC( ﻗـﺮار ﮔﺮﻓـﺖ و ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ رﯾﺴﮏ آﻟﻮدﮔﯽ را ﻧﺸﺎن داد اﻣﺎ ﺑﺎ روش WQI، اﯾﻦ ﭼﺎه در رﺗﺒﻪ ﭼﻬﺎرم و ﻃﺒﻘﻪ ﺧﻮب (54/4 =WQI) ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ. ﺑﺮرﺳﯽ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﺷـﯿﻤﯿﺎﯾﯽ، ﺻﺤﺖ ﻧﺘﺎﯾﺞ ETOPSIS را ﺗﺄﯾﯿﺪ ﮐﺮدﻧﺪ. ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت وزندﻫﯽ آﻧﺘﺮوﭘﯽ ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ ﮐﻪ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﻏﻠﻈﺖ ﻣﻨﯿﺰﯾﻢ و ﺑﯽﮐﺮﺑﻨﺎت ﺑﺎ وزن 0/17 ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﺗﺄﺛﯿﺮ و ﭘﺎراﻣﺘﺮ اﺳﯿﺪﯾﺘﻪ ﺑﺎ وزن 0/05 ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ اﺛﺮ را ﺑﺮ رﺗﺒﻪﺑﻨﺪي ETOPSIS در آﺑﺨﻮان ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ دارﻧﺪ. رﯾﺴﮏ آﻟﻮدﮔﯽ در ﻗﺴﻤﺖﻫﺎي ﺷﺮﻗﯽ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﮐﻢ و ﺑﺎ ﺣﺮﮐﺖ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻏﺮب و ﺟﻨﻮب ﻏﺮﺑﯽ، رﯾﺴﮏ آﻟﻮدﮔﯽ زﯾﺎد و ﺧﻄﺮﻧﺎك ﺷﺪ. رﺗﺒﻪﻫﺎي رﯾﺴﮏ آﺳﺘﺎﻧﻪ 50 درﺻﺪ آﻟﻮدﮔﯽ ﺣﺎﺻﻞ از WQI و ETOPSIS ﺑﺎ ﺿﺮﯾﺐ ﺗﻌﯿﯿﻦ 0/951 ﺑﻪ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﻫﻤﺒﺴﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ. ﻃﺒﻖ ﻧﺘﺎﯾﺞ، ﮐﺎرﺑﺮد ETOPSIS ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻣﻔﯿﺪ و ﻗﺎﺑﻞ اﻃﻤﯿﻨﺎنﺗﺮي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ WQI ﺑﺪﺳﺖ دﻫﺪ و ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺻﯿﻪ در ﻣﻨﺎﻃﻖ دﯾﮕﺮ اﺳﺖ.