تأثير پتاسيم و كلسيم بر پاسخ گلرنگ به شوري ناشي از كلريد سديم در محيط آبكشت

The Effects of Potassium and Calcium on the Response of Safflower to Salinity in Hydroponic Nutrient Solution

به منظور بررسي اثر افزايش غلظت پتاسيم و كلسيم در محيط آبكشت بر پاسخ گلرنگ به شوري آزمايشي در قالب طرح كاملاً تصادفي اجرا گرديد. در اين آزمايش چهار تيمار آزمايشي شامل محلول غذايي جانسون شور (حاوي 100 ميليمولار كلريد سديم)، محلول جانسون شور + 10 ميليمولار پتاسيم، محلول جانسون شور + 5 ميليمولار كلسيم و محلول جانسون شور + 5 ميليمولار كلسيم + 10 ميليمولار پتاسيم در نظر گرفته شدند. همچنين يك تيمار حاوي محلول غذايي جانسون كامل بدون اضافه كردن نمك به عنوان شاهد در نظر گرفته شد. شوري باعث كاهش سطح برگ، وزن خشك اندام هوايي، غلظت پتاسيم و كلسيم و افزايش غلظت سديم در اندام هوايي گلرنگ شد. افزايش غلظت كلسيم در محلول غذايي باعث كاهش آثار منفي شوري بر رشد گياه شد به طوري كه با افزايش غلظت كلسيم محلول غذايي شور ميزان كاهش سطح برگ و وزن خشك اندام هوايي گياه در مقايسه با ساير تيمارها كمتر بود. افزايش غلظت پتاسيم در محلول غذائي نتوانست موجب بهبود رشد گياه در شرايط تنش شوري شود. افزايش توأم غلظت پتاسيم و كلسيم در محلول غذايي باعث كاهش بيشتر وزن خشك گياه در محيط شور شد. نتايج به دست آمده از اين آزمايش نشان داد كه افزايش غلظت كلسيم در محلول غذايي ميتواند تا حدودي آثار مخرب شوري بر رشد گياه را تعديل نمايد.

An experiment was conducted in order to evaluate the effects of increased concentration of potassium and calcium in hydroponic nutrient solution on the response of safflower to salinity. The experiment was carried out in a glasshouse using a completely randomized design. Four saline treatments (Johnson solution containing 100 mM of NaCl, Johnson solution containing 100 mM of NaCl + 10 mM potassium, Johnson solution containing 100 mM of NaCl + 5 mM calcium, Johnson solution containing 100 mM of NaCl + 10 mM potassium + 5 mM calcium) and Johnson solution without any addition of salt as control. Leaf area per plant, shoot and root dry matter was decreased in saline treatments. The concentration of potassium and calcium in the plants were decreased but those of sodium were increased at salinity. The extent of shoot and root dry mater reduction with salinity was less in saline treatment with additional calcium alone. The addition of potassium into the nutrient solution could not mitigate the negative effects of salt stress on the plants. Increasing the concentration of both potassium and calcium in saline nutrient solution resulted in a greater reduction of shoot dry matter. The results showed that the negative effects of salinity may be alleviated by increasing the concentration of calcium in nutrient solution.