جوك‌هاي سياه، تعامل‌هاي اجتماعي و پيامدهاي غيرسازندۀ آن

جوك يكي از راه‌هايي است كه انسان ها با آن لحظاتي شاد را براي خود رقم مي زنند. جوك، بخشي از طنز يا فكاهيات شفاهي در ادبيات عامه ايران است كه به صورت هاي مختلفي پديدار مي‌شود. برخي از جوك‌ها با ايجاد شعف، كاركردي مثبت در زمينه‌هاي گوناگون دارند؛ بنابراين، عنصري سازنده قلمداد مي‌شوند، اما بعضي ديگر بازتاب‌هاي منفي دارند و آثار تخريبي فراواني به بار مي‌آورند. اين مقاله به پيامدهاي منفي جوك‌هايي مي پردازد كه در اصطلاح جوك‌هاي سياه ناميده شده‌اند. همچنين اين پژوهش با استفاده از رهيافت كيفي به دنبال آن است كه اين پيامدها را مطالعه كند. در اين مقاله، ابتدا با واكاوي مفهوم جوك و بيان ابعاد مختلف آن و نيز بيان سير تحول آن در تاريخ ادبيات ايران، به مفهوم شناسي دقيق جوك‌هاي سياه مي پردازيم و پيامدهاي آن‌ها را از ديدگاه جامعه مورد مطالعه بررسي مي كنيم. نتايج نشان مي‌دهد جوك‌هاي سياه پيامدهاي متعددي دارند كه در ابعاد مختلف رواني، اجتماعي، فرهنگي و سياسي پديدار مي‌شوند؛ تا جايي كه ممكن است انسجام جامعه را مختل كنند.