پديد آورندگان :
اخلاقي پيرپشته، الهام دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي - دانشكده بهداشت و ايمني - گروه مهندسي بهداشت حرفه‌اي و ايمني كار , جعفري، محمد جواد دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي - دانشكده بهداشت و ايمني - مركز تحقيقات ارتقاء ايمني و پيشگيري از مصدميت ها - گروه مهندسي بهداشت حرفه‌اي و ايمني كار , فرهنگ دهقان، سميه دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي - دانشكده بهداشت و ايمني - مركز تحقيقات ارتقاء ايمني و پيشگيري از مصدميت ها - گروه مهندسي بهداشت حرفه‌اي و ايمني كار , خداكريم، سهيلا دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي - دانشكده بهداشت و ايمني - گروه اپيدميولوژي , حاجي فتحعلي، عباس دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي - دانشكده پزشكي - گروه خون و سرطان بالغين
كليدواژه :
استرس گرمايي , شاخص دماي تر گويسان , مولفه‌هاي خوني , ريخته‌گري
چكيده فارسي :
زمينه و هدف: يكي از عوامل زيان آور محيط هاي كاري، استرس گرمايي است كه اثرات سوء آن بر سلامتي گزارش شده است. مطالعه حاضر با هدف بررسي رابطه بين استرس گرمايي و سطح برخي از مولفه‌هاي خوني كارگران در يك صنعت ريخته‌گري انجام شد.
روش‌ها: اين مطالعه در تيرماه سال 1397 به صورت مورد-شاهدي بر روي 55 مرد شاغل در كارخانه ريخته‌گري ماليبل سايپا واقع در تهران، ايران انجام گرفت. افراد منتخب شامل 35 نفر از سالن ريخته گري چدن (گروه مواجهه) و 20 نفر از سالن ماشين‌كاري (گروه شاهد) بودند. ابتدا اطلاعات فردي، سوابق پزشكي و شغلي كليه افراد با استفاده از پرسشنامه خود تنظيم جمع آوري گرديد. از افراد در حين انجام كار5 سي‌سي نمونه خون به منظور تعيين مولفه‌هاي خوني (WBC، RBC، HCT، HGB، MCH، MCHC، MCV، PLT،RDW،PDW ،MPV) گرفته شد. نمونه‌ها توسط روش Automated Blood Cell Counting آناليز شدند. جهت بررسي استرس گرمايي نيز ميانگين وزني -زماني شاخص دماي‌ترگويسان (WBGT) براي چهار وظيفه شغلي از گروه مواجهه و دو وظيفه شغلي از گروه شاهد، تعيين گرديد. همچنين اندازه‌گيري تراز صدا و روشنايي نيز در اين خصوص انجام شد.
يافته‌ها: ميانگين شاخص WBGT در گروه مورد 32/97 درجه سانتيگراد و در گروه شاهد 22/5 درجه سانتيگراد بود. يافته‌هاي آزمايشگاهي نشان داد كه در گروه مواجهه تعداد گلبول‌هاي سفيد كمتر و غلظت هموگلوبين، درصد هماتوكريت، حجم متوسط گلبول قرمز (MCV) و تعداد پلاكت‌ها نسبت به گروه شاهد بيشتر بود (P<0.05). اما رابطه معني‌داري بين ساير مولفه‌هاي خوني و استرس‌گرمايي مشاهده نشد (P>0.05). نتايج آزمون تي-تست اختلاف معناداري را ميان ميانگين شدت روشنايي و تراز صدا در دو گروه مواجهه و كنترل را نشان نداد (P>0.05). نتايج ازمون اسپيرمن همبستگي معناداري بين تراز فشار صوت و شدت روشنايي با مولفه‌هاي خوني اندازه‌گيري شده نشان نداد. اما بين ميانگين شاخص WBGT و تعداد گلبول‌هاي سفيد، غلظت هموگلوبين و درصد هماتوكريت همبستگي معناداري مشاهده شد.
نتيجه‌گيري: ميانگين تعداد گلبول‌هاي سفيد در گروه مواجهه يافته با استرس گرمايي در مقايسه با گروه شاهد كمتر بود و همچنين ميانگين غلظت هموگلوبين، درصد هماتوكريت، حجم متوسط گلبول قرمز (MCV) و تعداد پلاكت‌ها در گروه مواجهه نسبت به گروه شاهد بيشتر تعيين گرديد. مواجهه با استرس گرمايي به صورت مزمن مي‌تواند با تاثير افزايشي بر فاكتورهاي هماتولوژيك، ميزان غلظت خون را افزايش دهد و سبب افزايش مقاومت عروقي و كاهش اكسيژن رساني به بافت‌ها شود.
چكيده لاتين :
Background and Aim: Heat stress is one of the physical hazardous agents in the workplace with many adverse health effects. This study aimed to investigate the relationship between heat stress and workers' blood parameters in a foundry.
Methods: This case-control study was conducted in July 2018 on 55 male subjects employed in Saipa Malleable foundry located in Tehran, Iran. The selected individuals included 35 subjects working in the Foundry Hall (exposed group) and 20 subjects working in the CNC workshop (Control group) of a foundry plant. First, demographic information, medical records and occupational data of all subjects were collected using a self-regulated questionnaire. Blood samples (5 ccs) were taken from the subjects during the work to determine the blood components (including WBC, RBC, HCT, HGB, MCH, MCHC, MCV, PLT, RDW, PDW, MPV). Samples were analyzed by Automated Blood Cell Counting. The time-weighted average value of WBGT was determined for studied job tasks in the exposure group and two job tasks in the control group. Sound pressure levels and light intensities were also measured.
Results: The average WBGT index was 32.97 ° C for the exposed group and 22.5 ° C for the control group. Laboratory findings showed that the number of white blood cells was less in the exposed group. The hemoglobin concentration, hematocrit, mean corpuscular volume (MCV) and platelet count in the exposed group were higher than the control group (P<0.05). No significant relationship was found between the WBGT index and other blood Parameters (P>0.05). The t-test results did not show a significant difference between sound pressure level and light intensity in both exposure and control groups (P>0.05). Spearman's results did not show a significant correlation between sound pressure level and light intensity with blood Parameters, but significant correlation was observed between the average WBGT index and the number of white blood cells, hemoglobin concentration, and hematocrit.
Conclusion: The average number of white blood cells in the exposed group was lower than the control group. Also, the mean concentration of hemoglobin, hematocrit, mean corpuscular volume (MCV) and platelet count was higher than the control group. Exposure to chronic heat stress can increase blood concentrations with increased hematologic factors and increase vascular resistance and reduce oxygen supply to tissues.
