پديد آورندگان :
اكبري، راحله دانشگاه زابل - دانشكده كشاورزي - گروه اصلاح نباتات و بيوتكنولوژي , فهميده، ليلا دانشگاه زابل - دانشكده كشاورزي - گروه اصلاح نباتات و بيوتكنولوژي , فاضلي نسب، بهمن دانشگاه زابل - پژوهشكده كشاورزي - گروه پژوهشي زراعت و اصلاح نباتات
كليدواژه :
آنتي‌اكسيدان , پلي پلوئيدي , زنيان كلشي سين , فلاونوئيد
چكيده فارسي :
زنيان گياهي علفي يك‌ساله متعلق به تيره چتريان، داراي اثرات ضد ميكروبي و قارچ‌كش بوده كه عمده اثرات مربوط به تركيب تيمول است. القاء پلي‌پلوئيدي با استفاده از مواد شيميايي جهش‌زا به‌عنوان يكي از روش‌هاي اصلاح گياهان دارويي به‌منظور افزايش قابليت توليد متابوليت‌هاي ثانويه مورد استفاده قرار گرفته است. بدين منظور جهت بررسي اثرات القاء پلي‌پلوئيدي بر زنيان سيستان آزمايشي به‌صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي با استفاده از كلشي‌سين (0/2، 0/5، 0/75 و 1 گرم در ليتر) و مدت زمان اعمال تيمار (6، 12 و 18 ساعت) انجام و بعد از به دست آوردن بهترين غلظت و بهترين زمان اعمال تيمار، گياهان تتراپلوئيد به همراه شاهد كشت و براي صفات مورفولوژيك، فيزيولوژيك و بيوشيميايي بررسي شدند. نتايج حاصل از تجزيه واريانس نشان داد كه القاء تتراپلوئيدي بر صفات ارتفاع بوته، قطر ساقه، تعداد گل، تعداد شاخه جانبي، قطر ريشه، وزن تر، كلروفيل a و b، كارتنوئيد، پراكسيداز، كاتالاز، پروتئين كل و فلاونوئيد معني‌دار بود. نتايج اين تحقيق نشان داد كه غلظت 0/5 گرم در ليتر و مدت زمان 6 ساعت، بهترين تيمار جهت القاء پلوئيدي در گياه زنيان است. تعداد كروموزوم‌هاي گياهان ديپلوئيد برابر با 18 عدد و در گياهان تتراپلوئيد برابر با 36 عدد بود بنابراين مي‌توان بيان كرد كه كلشي‌سين به‌طور مؤثري قابليت القاء پلي‌پلوئيدي در گياه زنيان را دارد. در مجموع نتايج اين تحقيق نشان داد گياهان تتراپلوئيد شده از نظر صفات كمي مخصوصاً آنتوسيانين، پراكسيداز، كاتالاز، فلاونوئيد و پروتئين كل نسبت به گياهان ديپلوئيد برتري داشتند.
چكيده لاتين :
Carum carvi L., an herbaceous plant, one year old, belongs to the Chadian dwarf, has
antimicrobial and fungicidal effects, which is mainly due to the effects of thymol
composition. The induction of polyploidy using mutagenic chemicals has been used as
one of the methods for modifying medicinal plants to increase the production capacity
of secondary metabolites. In order to investigate the effects of polyploidy induction on
Shiraz seedlings, a factorial in a completely randomized format using Colchicine (0.2,
0.5, 0.75 and 1 g/l) and treatment duration (6, 12 and 18 hours) and after obtaining the
best concentration and best treatment time, tetraploidy plants and control plants were
studied for morphological, physiological and biochemical traits. The results of analysis
of variance showed that tetraploid induction was significant on plant height, stem
diameter, flower number, number of lateral branches, root diameter, fresh weight,
chlorophyll a and b, carotenoid, peroxidase, catalase, total protein and flavonoid. The
results of this study showed that 0.5 g/l concentration and 6 hours duration is the best
treatment for ploidy induction in the plant. The number of chromosomes of the diploid
plants was 18 and in the tetraploid plants was 36 Therefore, it can be argued that
colchicine is effective in inducing polyploidy in a plant. In general, the results of this
study showed that tetraploidy plants excelled in terms of quantitative traits, especially
anthocyanin, peroxidase, catalase, flavonoids and total protein relative to diploid plants.
