بررسي نيازهاي آموزشي سيب‌زميني كاران شهرستان عجب شير در زمينه بازاريابي

Educational Needs Assessment of Potato Farmers Regarding Marketing in Ajabshir Township of East Azerbaijan Province, Iran

سيب‌زميني از نظر تغذيه‌اي سومين محصول مهم كشور مي‌باشد، اما وجود نوسان در توليد اين محصول سبب عدم تعادل در عرضه و تقاضاي آن شده است. نبود برنامه‌ريزي براي توليد و بازاريابي از يك‌سو، و دانش كم كشاورزان درباره بازاريابي از سويي ديگر، باعث بي‌ثباتي بازار سيب‌زميني گشته است. براي رقابت موفقيت‌آميز در بازارها، كسب دانش فني و اطلاعات در مورد بازار ضروري است كه اين امر از طريق برنامه‌هاي آموزش بازاريابي ميسر مي‌شود. هدف عمده اين برنامه‌ها، كمك به توليدكنندگان براي تنظيم توليد و فعاليت بازاريابي مي‌باشد. گام اول در طرح‌ريزي برنامه‌هاي بازاريابي، فهم نيازهاي آموزشي كشاورزان است. بنابراين ارزيابي اين نيازها، قبل از برنامه‌ريزي و اجراي برنامه‌ها ضروري است. بر اين اساس، اين تحقيق به بررسي نيازهاي آموزشي سيب‌زميني‌كاران در زمينه بازاريابي مي‌پردازد و به روش توصيفي- هم‌بستگي انجام شده است. جامعه آماري تحقيق سيب‌زميني‌كاران شهرستان عجب‌شير هستند كه با استفاده از روش نمونه‌گيري خوشه‌اي تصادفي چند مرحله‌اي تعداد 110 نفر از ميان آنها براي تكميل پرسش‌نامه انتخاب شدند. نتايج تحقيق نشان داد كه ميزان دانش فني پاسخ‌گويان در موارد قيمت‌گذاري و شناخت بازار در كمترين حد مي‌باشد و موارد شناخت بازار و فعاليت‌هاي قبل از برداشت مهم‌ترين نيازهاي آموزشي پاسخ‌گويان بودند. بين متغيرهاي سن، ميزان سواد، ميزان عملكرد، سابقه كاشت سيب‌زميني و سطح زير كشت و نياز آموزشي در زمينه كلي بازاريابي رابطه معني‌داري مشاهده نگرديد. بر اساس نظر پاسخ‌گويان، حضور مروج در مزرعه و برگزاري كلاس‌هاي ترويجي به عنوان مؤثرترين روش‌هاي آموزشي شناخته شدند.

Potatoes are the third most important food crop in Iran. But fluctuations in the production of potato have made imbalances in supply and demand. Lack of appropriate planning for cultivation and marketing operation and farmers’ little knowledge of marketing provides a ground for uncertainty about marketing. To compete successfully in markets, knowledge on marketing is necessary. Succeeding in markets is possible by conducting the marketing educational programs. The broad objective of most marketing educational programs is to help producers modify production and marketing. The first stage in planning of marketing programs is to determine the educational needs. Therefore, needs assessment before planning and conducting to programs is necessary. In this study the educational needs of potato farmers regarding marketing have been considered. The descriptive- correlational research methodology was used in this study. The target population included potato farmers from Ajabshir Township, East Azerbaijan Province. A random sample of 110 potato farmers was selected by multistage cluster random sampling method for completing the questionnaires. Research results indicated that respondents’ technical knowledge in marketing is low especially in pricing and marketing. The most important educational needs of respondents were marketing and pre-harvest activities. The independent variables such as age, literacy rate, yield rate, experience of potato farming and size of potato farms did not have any significant relationship with educational needs. Based on respondents’ opinions, the best educational method was meeting agents on farm and conducting the educational courses.