ارزيابي ريسك خطر مصرف پانزده فلز سنگين در ماهي كفال طلايي (Liza aurata) درياي خزر

تجمع 15 فلز سنگين (سرب، كادميوم، جيوه، آرسنيك، آلومينيوم، واناديوم، قلع، تاليوم، كروم، مس، منگنز، روي، نيكل، آهن، كبالت) در بافت عضله ماهي كفال طلايي بررسي شد. همچنين ميزان جذب روزانه، هفتگي در كودكان و بزرگسالان و حد مجاز مصرف براي آنان و ريسك احتمال خطر مصرف اين ماهي نسبت به بيماري¬هاي غير سرطاني نيز محاسبه شد. به همين منظور 100 قطعه ماهي كفال طلايي بالغ، از مناطق مختلف نوار ساحلي درياي خزر صيد گرديد. آماده‌سازي و هضم شيميايي نمونه‌ها مطابق با دستورالعمل¬ استاندارد انجام شد. ميزان تجمع فلزات مورد بررسي به صورت Fe> Zn>Mn > Co>Cu> Cr> Cd> Ni> Hg> Pb> Al>Sn >As > TI> Vبود. تجمع فلزات مورد بررسي از محدوده مجاز پيشنهاد شده براي مصرف انسان توسط سازمان بهداشت جهاني پايين¬تر بود. احتمال ريسك خطرپذيري به بيماري¬هاي غيرسرطان¬زاي هر پانزده فلز كمتر از يك بود. همچنين مقدار شاخص خطركل (HI) در اين مطالعه 065/0 به دست آمد و نشان‌دهنده آن است كه مصرف ماهي كفال طلايي اثر مضري براي مصرف‌كنندگان ندارد. بيشترين خطرپذيري بيماري¬هاي غير سرطان‌زا در فلزات سمي مربوط به جيوه و در فلزات غير سمي مربوط به منگنز بود. همچنين تجمع فلزات سنگين در ماهيان صيد شده از سواحل استان گيلان و گلستان نسبت به سواحل استان مازندران بيشتر بود.