تأثير كوتاه‌ مدت خاك‌ ورزي و كود دامي بر ويژگي‌هاي ساختماني خاك

Short-Term Tillage and Manure Influences on Soil Structural Properties

افزايش فرسايش و تراكم خاك به واسطه كشت مداوم محصولات رديفي و خاك‌ورزي فشرده از دلايلي است كه سبب نگراني و توجه بيشتر به روش‌هاي ‌خاك‌ورزي حفاظتي شده است. هدف از اين تحقيق، ‌بررسي آثار كوتاه‌مدت (يك‌ساله) مديريت‌هاي متفاوت بر ويژگي‌هاي فيزيكي يك خاك لوم شني تحت كشت ذرت بود. تيمارها شامل سه سيستم خاك‌ورزي (بي‌خاك‌ورزي، NT؛ خاك‌ورزي با گاو آهن قلمي،CP و خاك‌ورزي با گاوآهن برگردان‌دار، MP) و سه سطح كود گاوي كاملاً پوسيده (صفر،30 و60 تن در هكتار) بودند. آزمايش در قالب طرح كرت‌هاي خرد شده انجام گرفت. سه تكرار از تيمارها به صورت بلوك‌هاي كامل تصادفي به كار رفت. هنگامي كه 100 درصد پرچم‌هاي ذرت ظاهر شدند، ضريب آبگذري اشباع (Ks)، تخلخل كل (TP)، تخلخل درشت (Macro–P)، تخلخل ريز (Micro–P) خاك و ميانگين وزني قطر خاكدانه‌ها (MWD) در لايه‌هاي مختلف خاك تا عمق 5/22 سانتي‌متر اندازه‌‌گيري شد. خاك‌ورزي و كود دامي داراي اثرات معني دار بر Log[Ks]، TP، Macro-P و Micro-P بودند. سست و مخلوط شدن كامل خاك سطحي در روش MP، حجم و پيوستگي منافذ را افزايش داد و در نتيجه سبب افزايش Ks، TP، Macro-P و Micro-P نسبت به روش NT شد. افزايش Macro–P در سيستم CP احتمالاً سبب افزايش Ks نسبت به MP گرديد. سيستم‌هاي كم‌خاك‌ورزي MWD را افزايش داده و افزايش كود آلي باعث افزايش MWD در تمامي تيمارهاي خاك‌ورزي گرديد. نتايج اين تحقيق نشان دهنده اثرات مثبت كاربرد كود آلي (در دوره كوتاه‌مدت) بر ويژگي‌هاي منافذ و پايداري ساختمان خاك تحت خاك‌ورزي با گاوآهن برگردن‌دار و گاو‌آهن قلمي در اين منطقه بود.

The increased potential for soil erosion and compaction due to continuous row crop production and intensive tillage is causing some concern and has led to the consideration of reduced tillage techniques as part of the solution. The objective of this study was to investigate the short-term (one-year) influences of different management practices on the physical properties of a sandy loam soil under corn crop. Treatments were the combinations of three tillage systems (no-till, NT chisel plow, CP and moldboard plow, MP) and three composted cattle manure rates [0, 30 and 60 ton (dry weight) ha-1]. The experiment was carried out in a split-plot design. Three replicates of the treatments were applied in a randomized block design. Saturated hydraulic conductivity (Ks), total porosity (TP), macro-porosity (Macro-P), micro-porosity (Micro-P) of soil and mean weight diameter (MWD) of aggregates, were measured to a depth of 22.5 cm when 100 percent of the tassels appeared. Tillage and manure combination had significant effects on Log[ Ks], TP, Macro-P and Micro-P. The MP system increased pore space and continuity due to complete inversion and loosening, and as a result Ks, TP, Macro-P and Micro-P were higher than NT system. Higher Macro-P observed for CP might have caused higher Ks versus MP. Reduced tillage systems increased MWD and the increment of manure caused an increase in MWD over all tillage treatments. The results indicate short-term positive effects of manure application on soil pore size characteristics and aggregate stability under moldboard and chisel plowings in the region.