ارزيابي مديريت متعارف در تناوب‌هاي آيش - جو علوفه‌اي و چغندر قند - جو علوفه‌اي و اثر آن بر تراكم و روش توزيع گونه‌هاي مختلف علف‌ هرز

Evaluation of Conventional Management of Fallow-Forage Barley and Sugar Beet-Forage Barley Rotations and its Effect on Density and Distribution of Different Species of Weeds

اين تحقيق در سال 1382 در مزرعه تحقيقاتي دانشكده كشاورزي دانشگاه فردوسي مشهد در دو قطعه زمين تحت كشت جو علوفه‌اي به اجرا درآمد. نمونه‌برداري به روش سيستماتيك روي فواصل نمونه‌برداري 7 متر×7 متر و كوادرات‌هاي 0/5متر× 0/5متر، در سه مرحله، قبل از مصرف علف‌كش، بعد از مصرف علف‌كش و بعد از برداشت محصول انجام شد. نتايج نشان داد تراكم گياهچه‌هاي علف‌هاي‌هرز يكساله در تناوب چغندر- جو بيش از مزرعه با تناوب آيش- جو و تراكم علف‌هاي‌هرز چندساله در تناوب آيش- جو بيش از تناوب چغندر- جو بود. نقشه‌هاي توزيع و تراكم گونه‌ها، توزيع لكه‌اي علف‌هاي‌هرز را تأييد كردند. شكل و اندازه لكه‌ها با توجه به گونه و مزرعه تغيير نمود اما موقعيت مكاني لكه‌ها قبل و بعد از مصرف علف‌كش تغيير زيادي نكرد. درصد نقاط عاري از علف‌هرز در مزرعه با تناوب آيش- جو، در مرحله اول و دوم نمونه‌برداري به ترتيب 11/5 و 1/5 درصد و در مزرعه با تناوب چغندر- جو، 6/0 و 0 درصد گزارش شد. اين نتايج علاوه بر تأكيد آلودگي بيشتر در مزرعه با تناوب چغندر- جو، ناكارامدتر بودن اين تفاوت ‌را از تناوب آيش- جو با مديريت متعارف اعمال شده در مزرعه نشان مي‌دهد.

This study was performed in two barley fields, in Experimental Station, Agricultural College of Ferdowsi University of Mashhad in 2003. Sampling was done by systematic method in which samples were taken from the corners of 7m*7m grids using 0.5m 0.5m size quadrates in three stages (pre herbicide, post herbicide and pre harvesting stages). The results indicted that the density of annual weed seedlings in sugar beet- barley rotation was more than fallow- barley rotation, and the density of perennial weed seedlings in fallow-barley rotation was more than sugar beet- barley rotation. Map of species distribution and density confirmed patchiness distribution of the weeds. The shape and size of patches differed based on the field and weed species, but spatial distribution did not change considerably before and after the application of herbicide. Percentage of free weeds area was 11.5% and 1.5% in fallow-barley rotation and 0.6% and 0% in sugar beet- barley rotation in the first and second sampling stages, respectively. These results indicate beside emphasis on weed infestation. The result also indicates inefficacy of sugarbeet-barley rotation compared to follow-barley rotation. Apparently, the evaluation of management and paying special attention to weed dispersal within the field assist in the implementation of appropriate management strategy, which includes high efficacy, and profit for farmers as well as least damage to crops.