بررسي رمزهاي قمري يك افسانه ايراني

The Lunar Symbols in an Iranian Legend

رمزهاي قمري، ويژگي هايي هستند كه با كاركردها و تجليات قدسي ماه (در مقام يك ايزد) مرتبط اند. اين ويژگي ها به طور كلي شامل تغيير و دگرگوني، تنظيم زمان، بافتن تقدير، باروري و باران زايي، تجديد حيات و مرگ و رستاخيز هستند كه ماه به عنوان يك ايزد، جامع و عامل آن ها ست. هر چيز يا پديده اي كه داراي يك يا چند تا از اين ويژگي ها باشد، نشان و رمزي قمري دارد؛ يعني ماه حاكم و مسلط بر آن است. افسانه هاي ملي ايران به خوبي باورها و نمادهاي مذهبي اساطيري را بازتاب مي دهند. افسانه «چشمه پري» (منتخب از فرهنگ افسانه هاي مردم ايران) به صورت جامع، مجموعه اي از رمزهاي قمري را در خود گرد آورده است. به همين جهت، نگارنده ها در اين مقاله با روش توصيفي تحليلي اين افسانه را مد نظر قرار داده اند تا از رهگذر بررسي آن، ردپاي باورهاي اساطيري قوم ايراني را كه متمايل به كيش هاي پرستش ماه و آب است نمايان سازند. به اين منظور با در نظر گرفتن ويژگي هاي ياد شده، اين افسانه ارزيابي شده است. آب، مهم ترين عنصر و يا رمز قمري است كه مدار روايت و وقوع رويدادها پيرامون آن در گردش است. تقريبا تمام كاركردهاي مرتبط با ماه در اين افسانه به كار رفته است.

Lunar symbols refer to features that are related to functions and holy manifestations of the moon (as a goddess). These features generally include transformation, adjustment of time, making fate, fertility and rain bearing, revitalization, death and resurrection. Anything or phenomenon that has one or more of these attributes presents a lunar symbol and the moon dominates it. The lunar symbols have also been reflected in Iranian national legends. The legend of "Cheshme Pari", selected from Iranian Legends and Fairy Tales Encyclopedia, covers a collection of lunar symbols. By using descriptive-analytical method, the authors of the present article try to examine the legend of "Cheshme Pari" and to show the trace of worship of moon and water in the mythological beliefs of the Iranian people. Water is the most important symbol and element of the legend; it is pillar of the narrative and is present at all events. Almost all of the functions related to lunar have been used in the legend.