بازتاب حضور زن در دوبيتي‌هاي عاميانۀ شهرستان سوادكوه

Explaining the presence of women in folk couplets of Savadkouh

زن به عنوان نيمي از جمعيت جهان و عنصر زاياي آفرينش، مدام زير ذره‌بين و بي‌مهري مردان و حكومت‌هاي برآمده از آنان بوده است. در اسطوره‌ها و افسانه‌هاي ملل مختلف نسبت به اين جنس لطيف، بي‌مهري­هاي فراواني شده است. چه بسا براي دور نگه‌ داشته‌شدن‌ از مواهب زندگي، دچار حبس و تبعيد گشته يا براي اثبات وجود خويش آزمون‌هاي خطرناكي را از سر گذرانده است. دوبيتي‌هاي عامه، يكي از دل‌انگيزترين قالب­هاي شعري ادبيات عاميانه است كه مخاطبِ تمام گويش‌هاي ايران، مي‌تواند به آساني با آن ارتباط برقرار كند. صداقت و بي­آلايشي سرايندگان، زبان پاك و تصاوير بديع و دلكشي كه در دوبيتي‌هاي عاميانه موج مي‌زند از اين قالب شعري، قالبي دلپذير و فراگير ساخته است. در اين پژوهش كه به شيوۀ توصيفي- تحليلي و روش كتابخانه‌اي­-ميداني نگاشته شده است، سعي شده تا بازتاب حضور زن در دويست دوبيتي عاميانۀ شهرستان سوادكوه مورد پژوهش قرار گيرد. يافته‌هاي پژوهش، گوياي آن است كه زنان يا خود سرايندۀ شعراند يا مورد خطاب واقع مي‌شوند. حضور زن در دوبيتي‌ها پررنگ تر از مردان است. اين حضور به دليل دوست داشتن يا دوست داشته شدن و همين طور مادر بودن، بسيار برجسته ديده شده است. زن به عنوان معشوق از سه منظر مورد بررسي قرار گرفته است؛ زن به عنوان معشوقي چشم‌انتظار، معشوقي شكرگزار و معشوقي نصيحت­گر. بازتاب حضور زن در نقش نفرين‌كننده به دليل ستمي كه بر وي رفته است، پربسامد ديده شده است. گاهي اوقات، زن خالق كارآواهاست.گاهي نيز واسطه مي‌شود تا كاري بزرگ را به سرانجام برساند.

Women, as half of the world's population, have always been under a magnifying glass. They suffered from oppressive and unkind treatment of men or government. Such ignorance has long been endured in the myths and legends of various cultures. Depriving women from the right to live a normal life with dignity; women were sometimes condemned to prison or commuted to exile. Sometimes they were subjected to a series of rigorous tests to prove their being. Folk couplet is the most famous and widely readable form of poetry in folk literature which can be easily communicated by the audiences who speak the same language, i.e. Persian, although their dialects are different. Regarding Pure Language without any limitation, folk couplet flourishes in exquisite literary beauties, wonderful fancies, and musical rhythms which have made it popular and prestigious. The purpose of this study was to investigate the reflection of the presence of women in 200 folk couplets of Savadkouh County using descriptive-analytical method and library-field approach. The findings showed that women's share in the folk couplet is more than that of men as they either make their own poems or are being addressed. Such presence is highlighted as a lover, beloved, and mother. Woman, as a beloved companion, has been investigated from three aspects, i.e. as a waiting beloved, thankful beloved, and as an advisor beloved. She is sometimes presented as a provoker of all kinds of vocals and sometimes as a helper to accomplish great things.