تحليلي استعاري زبانشناختي بر ضرب‌المثل‌هاي حوزۀ احساسي خشم در زبان هاي فارسي و تركي

Linguistic and metaphoric analysis of anger proverbs in Persian and Turkish languages

پژوهش حاضر به بررسي استعاره‌هاي مفهومي حوزه خشم در آيينه ضرب‌المثل‌هاي دو زبان فارسي و تركي مي‌پردازد. تلاش شده است از منابع مختلف براي دو زبان مذكور، داده‌هاي مورد نياز از هر دو زبان استخراج و گردآوري شود. پربسامدترين نگاشت‌نام‌ها در هر دو زبان مشخص و جداگانه در جدول آورده شود. در كنار نگاشت‌نام‌ها، پربسامدترين حوزه‌هاي مبدأ نيز شناسايي و معرفي شدند تا مشخص گردد گويشوران اين دو زبان بيشتر از چه نگاشت‌نام‌ها و حوزه‌هاي مبدأ براي بيان استعاري خشم استفاده مي‌كنند. مشخص شد در زبان فارسي پربسامدترين نگاشت‌نام ‌‍[خشم آتش است] و در زبان تركي ‌‍[خشم ناداني/جهل است] مي باشند. در‌رابطه با حوزه‌هاي مبدأ نيز پربسامدترين حوزه مبدأ كه براي مفهوم‌سازي خشم به‌كار مي‌رود، به‌ترتيب حوزه‌هاي مبدأ "روشنايي و تاريكي" در زبان فارسي و "انسان/بدن انسان"در زبان تركي قرار دارند كه بسامد وقوع به‌نسبت تعداد ضرب‌المثل‌هاي بررسي شده در هر زبان آورده شد. با تحليل‌هايي كه صورت گرفت به نظر مي رسد كه هر چند تقريباً گويشوران اين دو زبان از يك الگوي واحد فرهنگي براي توليد استعاره خشم استفاده مي‌كنند اما به نظر مي آيد تفاوت هاي فرهنگي باعث توليد نگاشت‌نام هاي متفاوت نيز شده است.

The present study examines the conceptual metaphors of anger in the rituals of both Persian and Turkish proverbs. This study attempts to extract and collect the required data from 9 sources for both languages. By searching the sources, 28 proverbs in the field of anger and 19 mappings were found in these proverbs. It was also attempted to list the most frequent mappings in both languages, discretely and separately. Along with mapping, the most frequent source domains were also identified and introduced to determine which speakers of these two languages were most likely to use the mapping and source domains to express anger metaphorically. In Farsi, it was found that mapping "anger is fire" and in Turkish, mapping "anger is ignorance / ignorance" were the most frequent. Regarding the source domains, the most frequent ones used to conceptualize anger are the "light and dark" source domains in the Persian language, and the "human / human body" in the Turkish language, respectively, and the frequency of occurrence was in each of the progenitors. Performed Analyses suggest that although some speakers of the two languages use a single cultural pattern to produce anger metaphor, cultural differences also appear to produce different mappings.