بررسي انديشه‌هاي محوري در ديوان ملّا زلفعلي بختياري

An investigation of major thoughts in Divan of Molla Zolfali Bakhtiari

در دورۀ مشروطه و پس از آن، شاعران زيادي در سرزمين بختياري پاي در عرصۀ شعر و ادب نهاده‌اند كه بسياري از آنان ضمن تسلّط بر زبان و ادبيّات فارسي معيار و سرودن اشعار خود به زبان فارسي، آثاري نيز با گويش بختياري ارائه نموده‌اند و در اين ميان، تعدادي از شاعران بختياري نيز به ‌صورت ويژه به سرودن اشعار خود به گويش بختياري پرداخته‌اند. از پيشگامان برجسته و مشهور شعر بختياري در اين دوران، مي‌توان از «مُلا زُلفعلي بختياري» نام برد كه آثار او سرآغاز تحوّل بزرگي در شعر گويشي بختياري معاصر به شمار مي‌رود. ملّا زُلفعلي بختياري از پيشروان شعر گويشي بختياري، پيش از داراب‌افسر است. اشعار وي با واژه‌هاي اصيل بختياري، بيانگر تبحّر و اِشراف فراواني است كه وي به گويش بختياري داشته است. از ملّا زُلفعلي دو اثر مهم و تعدادي اشعار پراكنده بر جاي مانده است؛ «معراج‌نامه» و «حديث كساء» كه نشان از قدرت شاعري و توانايي اين شاعر در گويش بختياري دارد. معراج‌نامه را در شرح معراج پيامبراكرم(ص) و جانبداري از لُرهاي بختياري و منظومۀ حديث كساء را در ستايش خاندان نبوّت و امامت سروده است. با توجّه به اهميّت ملّا زُلفعلي در سرودن شعر گويشي (بختياري) و نشان دادن جايگاه او در اين زمينه، اين مقاله به معرّفي شاعر و بررسي انديشه‌هاي محوري شعرش مي‌پردازد. اين تحقيق، به روش توصيفي - تحليلي و بر پايۀ منابع كتابخانه‌اي نگارش يافته است.

During the Mashroteh era and thereafter, many poets in the land of Bakhtiari have participated in the field of poetry and literature, many of them have mastered Persian language and literature and they have written works in the Persian dialect and they have also presented the works in the Bakhtiari dialect. Meanwhile, a number of Bakhtiari poets have particularly devoted their poems to the Bakhtiari dialect. One of the most prominent forerunners of Bakhtiari poetry in this era is Molla Zolfali Bakhtiari, whose work marks the beginning of a major revolution in contemporary Bakhtiari dialectic poetry. Molla Zolfali Bakhtiari is one of the pioneers of Bakhtiari dialect poetry before DarabAfsar. His poems in the original words of Bakhtiari indicate he was proficient in the Bakhtiari dialect. Molla Zolfali has two important works and some scattered poems - Mearajnameh and Hadith of Kasa which show the poet's authority and ability in the Bakhtiari dialect. He has written Mearajnameh in ascension of Prophet Muhammad (PBUH) and in favor of Bakhtiari’s Lore people and Hadith of Kasa in praise and greatness of the Prophet's family and Imams. Considering Molla's important role in writing poetry (Bakhtiari) and showing his position in this field, this article introduces the poet and it deals with the poet's opinions and his major thoughts on poetry. This research is descriptive-analytical and it is based on library resources.