اثر مانسون بر شاخص‌هاي فيزيولوژيكي استرس در دوكفه‌اي خليج چابهار (درياي عمان) (Azumapecten ruschenbergerii (Tryon, 1869 در شرايط آزمايشگاهي

The effect of monsoon on physiological stress indicators of Chabahar bay (Oman Sea) Bivalvia Azumapecten ruschenbergerii (Tryon, 1869) under laboratory condition

به منظور ارزيابي اثر تغييرات محيطي بر جانوران، غالبا استفاده از جانوران بي‌مهره كفزي توصيه مي‌شوند. زيرا قادر به گريز از عوامل مخرب محيطي نيستند. به علاوه، توانايي در ايجاد پاسخ فيزيولوژيكي به منظور سازش با تغييرات محيطي، حفظ توان توليدمثلي و بقاي جاندار را تامين مي‌كند. از اين رو، توانايي سازش جاندار مي‌تواند به عنوان شاخص استرس تلقي و بر اساس ظرفيت تطبيق فيزيولوژيكي آن تعيين شود. شاخص‌هايي كه در اين مقوله براي Azumapecten ruschenbergerii، در خليج چابهار و در دو زمان قبل و بعد از مانسون مورد بررسي قرار گرفتند شامل نسبت اكسيژن مصرفي به نيتروژن دفعي و شاخص وضعيت بدن بودند. از شاخص اول به طور گسترده براي مطالعه متابوليسم جانور استفاده مي‌شود. شاخص دوم عبارت است از سهم اشغال شده حجم داخلي پوسته توسط بدن. بر اين اساس، شاخص‌هاي استرس تعيين و از نظر آماري بررسي شدند. ميانگين هر دو شاخص در دوره قبل از مانسون نسبت به بعد از مانسون با تغيير معني‌دار همراه بود (افزايش شاخص اول و كاهش شاخص دوم؛ 0/05>P). وضعيت هر دو شاخص حاكي از كاهش استرس محيط در دوره بعد از مانسون براي دوكفه‌اي مذكور در ايستگاه‌هاي نمونه‌برداري بود.

Environmental quality assessments recommend use of sessile invertebrates. Because, they are unable to escape from environmental deterioration. In addition, the ability of adaptive responses to such environmental change, would determine its survival and reproduction potential. The organism adaptability may therefore be defined by its capacity to adjust the physiology to operate with optimal efficiency in a variable environment. Indicators that are discussed in this field for Azumapecten ruschenbergerii, at the Chabahar Bay and in the time before and after the monsoon, include: the ratio of consumed oxygen to excreted nitrogen and body condition index. The first is widely used to study the metabolism of animals. The second is the occupied space of internal volume of the shell by the body. Accordingly, stress indices were determined and statistically evaluated. The average of both indices was associated with significant changes (increase for the first and decrease for the second one) in relation to pre- and post-monsoon period (P<0.05). Evaluating both indicators suggests less environmental stress in the post-monsoon period to this bivalve living in sampling sites.