تحليلي بر تأثير رؤيت پذيري و دسترسي پذيري به نشانه شهري در ارتقاء خوانايي نمونه موردي: نشانه هاي اداري - تجاري بخش مركزي تهران

An analysis on the Influence of Visibility and Accessibility to the City Landmarks for Increasing Environmental Legibility

نشانه ها از مهمترين عناصر تصوير ذهني محيط و ادراك پذيري هستند كه در شكل گيري و تقويت هويت، وضوح و خوانايي محيط، نقش به سزايي را ايفا مي كنند، لذا اصول نشانه گذاري در محيط هاي شهري بايد مورد توجه قرار گيرد. به نظر مي رسد، نشانه گذاري دو جنبه مهم را در برمي گيرد: بررسي عوامل موثر بر خوانده شدن نشانه هاي مختلف از ديد استفاده كنندگان فضا از يك سو و در عين حال بررسي موقعيت نشانه، كه بر دسترسي پذيري و رويت پذيري آن تاثير مي گذارد. اين پژوهش در پي آن است كه به بررسي جنبه دوم در ناحيه 1 در منطقه 12 شهرداري تهران بپردازد. اين نوشتار، پژوهشي كاربردي است و از روش تحقيق كمي-كيفي (آميخته) بهره برده است. در ابتدا كارشناس، نشانه هاي موجود در محدوده را شناسايي و بررسي كرده است. سپس تصاويري مناسب از نشانه هاي محدوده تهيه و بر اساس نظر استفاده كنندگان (80)، آنها را اولويت بندي نموده است. در انتها مبتني بر روش كمي (مبتني بر مدل سازي) و با تحليل شاخص هاي هم پيوندي و رويت پذيري با نرم افزار دپث مپ، موقعيت مكاني نشانه ها تحليل شده است. با انطباق اولويت بندي نشانه ها و موقعيت مكاني نشانه ها، نتايج تحليلي ارائه شده اند. نتايج گام اول حاكي از اهميت معيارهاي عملكردي، بصري و معنايي در نشانه شدن يك عنصر است. نتايج تحليل موقعيت و ديد به نشانه با نرم افزار نشان مي دهد كه دسترسي و قرارگيري در مسير پياده در نشانه شدن آن تاثير دارد؛ بنابراين هر دو عامل در الگوي نشانه گذاري تاثير دارند.

Space perception is an important issue in designing urban spaces. This means that urban designer should codify the space in such an appropriate process that it can be legible for users of spaces. Therefore legibility is an important quality in designing of urban spaces. From viewpoint of the authors of this research, signage has two important aspects: the influential factors that affect the legibility of signs from different users of space and also the location of signs that have effect on accessibility and visibility of the signs. This research emphasized on the second aspect of these dualism principles of signage in urban spaces. For investigating this, district 1 of region 12 of Tehran Municipality is selected. The result of first aspect presents the importance of distinctness, and uniqueness of the landmark. Meanwhile beside functional, visual and semantic characteristic of a landmark, landmark location is an important criterion. The result of examining the location of space with Depthmap software showed that access to the landmark and location of it in pedestrian path, has a specific rule on remaining the object in the mind and so the path become more legible and readable. So the both aspects have influence on signage pattern.