پيش‌بيني تمايلات اجتماعي براساس شاخص‌هاي قلمرو گرايي در ساكنين مجتمع‌هاي مسكوني شهر رشت

Predicting Social Tendencies Based on Territoriality Indices in Inhabitants of Residential Complexes in Rasht

هدف پژوهش حاضر، پيش‌بيني تمايلات اجتماعي بر اساس شاخص‌هاي قلمروگرايي در ساكنان مجتمع‌هاي مسكوني در مقياس واحد همسايگي است. پژوهش، توصيفي و از نوع همبستگي بوده و جامعه آماري آن را، 439 خانوار ساكن در 4 مجتمع مسكوني واقع در شهر رشت با حجم نمونه 186 خانوار در دسترس، تشكيل داده است. براي گردآوري داده‌ها، از چك‌ليست محقق ساخته در 5 حوزه پژوهش، بهره گيري شد كه بر اساس تمايلات ساكنين، مورد سنجش قرار گرفت. داده‌هاي به ‌دست ‌آمده، با استفاده از ضريب همبستگي پيرسون و تحليل رگرسيون چندگانه، تجزيه‌وتحليل شد. نتايج ضريب همبستگي نشان داد، تمامي 14 شاخص قلمروگرايي، رابطه معناداري با تمايل اجتماعي دارد. نتايج تحليل رگرسيون نشان داد كه 53/6 درصد از واريانس تمايل اجتماعي در زمينه كالبدي، توسط شاخص‌هاي مفاصل فضايي، الگوي معماري و ميزان محصور بودن، 17/8 درصد از آن در زمينه معنايي توسط احساس كنترل، احساس خودشكوفايي و احساس رضايت پيش‌بيني مي‌گردد. همچنين سهم حوزه زمينه‌اي با مولفه امنيت، 4 درصد و سهم حوزه فعاليتي_رفتاري با مولفه‌هاي، زمان و دوره تكرار، خلوت، صميميت فضايي و تراكم 85 درصد از واريانس تمايل اجتماعي است. يافته‌ها حاكي از آن است كه طراحي مجتمع مسكوني به‌ موازات كنترل قلمرو، سبب ايجاد انگيزش و تمايل، خوش‌بيني، اميد به آينده و در نهايت تعامل اجتماعي خواهد شد. هر قلمرو مي‌تواند مكاني براي روابط اجتماعي مهيا سازد، نشانه‌اي از هويت افراد را فراهم كند و به نحو بي‌نظيري به تمام آن جمع يا گروه تسري دهد.

The purpose of the current study is to predict social tendencies based on territoriality indices in inhabitants of residential complexes. This research is descriptive and correlational, and the statistical population is 439 households living in 4 residential complexes in Rasht with a sample size of 186 available households. To collect data, a researcher-made checklist was used in five areas of research and was measured based on the residents' tendencies. Data were analyzed using Pearson correlation coefficient and multiple regression analysis. The results of correlation coefficient showed that all 14 indices of territoriality have a significant relationship with social tendency. The results of regression analysis showed that 53.6% of the variance of social tendency in physical basis is predicted by the parameters of spatial joints, architectural pattern and enclosure rate and 17.8% of it in semantic basis is predicted by sense of control, self-actualization and satisfaction. Also, the contribution of the background domain with the security component is 4% and the contribution of the activity-behavioral domain with the components of time and period of repetition, privacy, spatial intimacy and density is 85% of the variance of social tendency, and these findings suggest that the design of the residential complex along with the control of territory, creates motivation and desire, optimism, hope for the future, and eventually social interaction.