واكاوي ادراك زائران از رفتار خادمان در اربعين: روايتي مردم‌شناختي از پديده عظيم پياده‌روي اربعين

An Analysis of Arbaeen Pilgrims' Perception of Servitors' Behavior; An Anthropological Account of the Colossal Arbaeen March

زيارت اربعين يعني چهلمين روز شهادت امام حسين (ع) كه فقط مختص ايشان و پياده بودن آن سفارش موكد معصوم (ع) مي‌باشد، از عاشوراي سال 61 هجري قمري تاكنون همواره برپا بوده است. در سال‌هاي اخير، زيارت اربعينيه، تبديل به بزرگ‌ترين اجتماع انساني و پديده‌اي بي‌نظير در جهان شده است به‌طوري‌كه برخي صاحب‌نظران آن را معجزه الهي زمانه مي‌دانند. كنشگران انساني در اربعين از جهات مختلف داراي تنوع بالايي هستند و در مدت حضور در پياده‌روي اربعين رفتارهاي جديدي دارند و هنجارهاي مشتركي را رقم مي‌زنند. در اين مقاله سعي شده است رفتار مردم عراق و خادمان در ميزباني از زائران اربعيني از ديدگاه و تجربه ‌زيسته ‌زائران روايت شود. نوع تحقيق كيفي و از سنخ مردم‌شناسي است. روش گردآوري داده‌ها مشاهده ‌مشاركتي و مصاحبه فردي و گروهي مي‌باشد كه پژوهشگران با بهره‌گيري از آن‌ها و حضور چندين‌باره در اين پياده‌روي و مشاركت در آن، مشاهدات و يافته‌هاي خود را دسته‌بندي و ارائه مي‌نمايند. يافته‌هاي تحقيق شامل سه مضمون يا مقوله اصلي سنّت، بركت و محبّت است. به عبارت ديگر، زائران، رفتار مردم عراق و خدمت بي‌منّت آن‌ها به زائران در پياده‌روي اربعين را به سنّت (ريشه‌هاي سنتي آن مردمان از جمله رسم ايشان در مهمان نوازي)، بركت (درخواست خير و بركت از ائمه (ع) به خصوص امام حسين (ع) براي رزق و زندگي خود) و در نهايت محبّت بي‌منت (سرسپردگي و دلدادگي به امام (ع) بدون هيچ‌گونه چشم‌داشتي نسبت به خدمت) نسبت مي‌دهند.

The pilgrimage of Arbaeen, the 40th day of the martyrdom of Imam Hussein (peace be upon him), which is exclusively reserved for and highly recommended by him, has continually been organized from Ashura in 61 AH onward. In recent years, the pilgrimage of Arbaeen has become the largest human congregation and a unique phenomenon in the world, so that some scholars consider it a miracle of the time. Those engaged in Arbaeen are highly diverse and demonstrate new behaviors and common norms during this celebration. This article gives an account of the behavior of the hosting Iraqi people and servitors during Arbaeen from the point of view of those at place. The research is qualitative and of an anthropological type. The data was collected through collaborative observation and both individual and group interviews conducted and classified by the researcher who has participated in the event on numerous occasions. Research findings include three themes or categories of tradition, blessing and kindness, In other words, the pilgrims, the behavior of the Iraqi people and their relentless service all along the path are ascribed to tradition (the traditional roots of the people including their custom of hospitality), blessing (the request for sustenance of blessings from Imams, in particular Imam Hussein) and ultimately an expression of disinterested love (devoting oneself to Imam (as) without any expectation of reciprocation).