پديد آورندگان :
مقبلي دامنه، اسماعيل سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - دانشگاه شهركرد و محقق بخش تحقيقات فني و مهندسي كشاورزي، مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي جنوب استان كرمان - دانشكده كشاورزي - گروه مهندسي آب، جيرفت، ايران , فتاحي، روح الله دانشگاه شهركرد - دانشكده كشاورزي - گروه مهندسي آب، شهركرد، ايران , قرباني، بهزاد دانشگاه شهركرد - دانشكده كشاورزي - گروه مهندسي آب، شهركرد، ايران , ربيعي، غلامرضا دانشگاه شهركرد - دانشكده كشاورزي - گروه باغباني، شهركرد، ايران , اسفندياري، صمد سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي جنوب استان كرمان - بخش تحقيقات فني و مهندسي كشاورزي، جيرفت، ايران
كليدواژه :
مركبات , مديريت آب , جنوب كرمان , آبياري زيرسطحي عمقي
چكيده فارسي :
سابقه و هدف: با توجه به كمبود شديد آب در سال‌هاي اخير و بنا بر سياست‌هاي بخش كشاورزي، آبياري قطره‌اي در اكثر گياهان ايران به اجرا درآمده است. در مناطق خشك و نيمه خشك كه با كمبود آب مواجه هستند، در راستاي حفاظت از منابع آب و خاك كارايي مصرف آب آبياري و شوري خاك مسئله مهمي است. در جنوب استان كرمان جهت ارزيابي و رفع مشكلات سيستم آبياري قطره‌اي، مديريت آب در مزرعه، استفاده از آبياري زيرسطحي و كم‌آبياري، مطالعات كافي انجام نشده است. اگر چه آبياري قطره‌اي سطحي روش آبياري موثري است، اما گسترش آن به‌خاطر معايبي مانند تبخير سطحي خاك و هدر رفت آب داراي محدوديت‌هايي است. اخيرا روش آبياري زيرسطحي كه قادر است از بروز مشكلات ذكر شده جلوگيري كند در جهان كاربرد پيدا كرده است. با توجه به تابش شديد آفتاب و بالا بودن تبخير سطحي در بسياري از مناطق ايران، آبياري زيرسطحي مي‌تواند در كاهش تبخير بسيار مفيد باشد، از طرفي با اعمال كم‌آبياري اصولي و تنظيم شده مي‌توان ضمن افزايش كيفيت محصول استفاده بهينه‌اي از آب داشت. هدف از انجام اين تحقيق بررسي كارايي روش آبياري زيرسطحي در مقايسه با روش آبياري قطره‌اي سطحي است.
مواد و روشها: در اين تحقيق كه در ايستگاه تحقيقاتي مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي جنوب استان كرمان طي سال زراعي 95-94 به اجرا درآمد، تاثير روش‌هاي مختلف كم‌آبياري (آبياري با 80% نياز آبي، 100-60% و 100% نياز آبي) در سه روش آبياري قطره‌اي سطحي، قطره‌اي زيرسطحي و زيرسطحي عمقي بر رشد سبزينه‌اي (طول شاخه اصلي، طول شاخه‌هاي فرعي، تعداد جوانه‌ها، قطر تنه، ارتفاع درخت و حجم كانوپي) و عملكرد مركبات (پرتقال) بررسي گرديد.
يافته‌ها: نتايج نشان داد كم آبياري 80 درصد نياز آبي همراه با آبياري زيرسطحي عمقي علاوه بر 33/65 درصد صرفه‌جويي در مصرف آب، از لحاظ خصوصيات رويشي و عملكرد محصول نيز اختلاف معني‌داري با آبياري كامل تحت سيستم آبياري قطره‌اي سطحي ندارد. اما كم آبياري در شرايط آبياري قطره‌اي سطحي به دليل تلفات بيشتر آب گياه را با تنش مواجه كرده و سبب كاهش عملكرد محصول مي‌گردد. كم‌آبياري متناوب 100-60 درصد نياز آبي نسبت به كم‌آبياري يكنواخت 80 درصد نياز آبي داراي خصوصيات رويشي بهتر و عملكرد محصول ضعيفتري بود.
نتيجه‌گيري: آبياري زيرسطحي عمقي با جلوگيري از تبخير آب و توزيع مناسب رطوبت در محيط ريشه با 20 درصد حجم كانوپي بيشتر و 28 درصد عملكرد محصول بيشتر نسبت به روش آبياري قطره‌اي سطحي بهترين عملكرد را از خود نشان داد.
چكيده لاتين :
Background and objectives: Due to the severe water deficit in recent years, and according to agricultural sector policies, drip irrigation has been carried out in most plants of Iran. Subsurface irrigation and deficit irrigation were not studied. In arid and semiarid regions where water resources are scarce, in order to Protection of soil and water resources, irrigation water use efficiency and soil salinity is an important issue. In order to evaluate and resolve drip irrigation system problems, water management in the field, subsurface irrigation and deficit irrigation a lot of research has not been done in South Kerman. Although surface drip irrigation is an efficient irrigation method, it has had relatively limited expansion due to several disadvantages such as soil surface evaporation and lose of water. Recently, subsurface irrigation method that is able to avoid most of the aforementioned drawbacks has been introduced in the world. Due to high sunlight and high soil surface evaporation in many regions of Iran, subsurface irrigation can be very useful in decreasing evaporation. On the other hand, by applying regulated deficit irrigation, it can be optimized by improving the quality of the product and Saving Water. The objective of this work is to assess the performance of subsurface irrigation and to compare it to a surface drip irrigation system.
Materials and methods: In this study, which was carried out at the Research Station of South Kerman Agricultural and Natural Resources Research and Education Center during 2015-2016, the effect of different deficit irrigation methods (Irrigation with 80%, 60-100% and 100% water requirement) under three methods of surface drip irrigation, subsurface drip irrigation and Deep subsurface irrigation were investigated on vegetative development(length of the main branch, length of the sub branches, Number of buds, Trunk diameter, Tree height and Canopy volume) and yield of citrus (oranges). Results: The results showed that deficit irrigation with 80% water requirement under deep subsurface irrigation, in addition to 33.65% water saving, was not significantly different in terms of vegetative characteristics and yield compared to full irrigation under surface drip irrigation. However, deficit irrigation under surface drip irrigation due to higher losses of water causes the plant to withstand and reduce the yield of the product. Intermittent deficit irrigation with 60-100% water requirement had better vegetative characteristics and weaker yields than uniform deficit irrigation with 80% water requirement. Conclusion: deep subsurface irrigation showed the best performance by preventing water evaporation and proper distribution of moisture in the root zone with 20% more canopy volume and 28% higher yield than the other two methods of irrigation.
