بهينه‌سازي روش باززايي مستقيم در عناب

Optimization of Direct Regeneration Method in Ziziphus jujuba Mill

اهداف: توليد انبوه و به نژادي عناب (ziziphus jujuba mill) به عنوان يك درخت ميوه و گياه دارويي باارزش و سازگار با مناطق خشك و نيمه خشك اهميت خاصي دارد. هدف پژوهش حاضر بهينه سازي روش باززايي مستقيم در عناب بود.مواد و روش ها: در پژوهش تجربي حاضر ريزنمونه ها شامل برگ برش خورده به سه قسمت، برگ برش خورده از چهارطرف و برگ كامل از گياهان درون شيشه بودند و در محيط هاي كشت موراشيگ و اسكوگ (ms)، اختصاصي گياهان چوبي (wpm) با غلظت هاي متفاوت تيديازرون (tdz؛ صفر، 5، 10، 15 و 20ميكرومولار) و نفتالين استيك اسيد (naa؛ صفر و يك ميكرومولار) مقايسه شدند. تاثير تيمار هاي 2 و 4 هفته تاريكي بر ميزان باززايي بررسي شد. آزمايش ها به صورت فاكتوريل و در قالب طرح كاملاً تصادفي صورت گرفت. ميانگين داده هاي آماري با استفاده آزمون چنددامنه اي دانكن مقايسه شد. نرم افزار sas 9.3.1 به كار رفت و تفاوت در سطح احتمال 1% معني دار در نظر گرفته شد. يافته ها: تيمار دو هفته تاريكي با ميانگين 1/38 مناسب تر از 4 هفته بود. بيشترين ميزان باززايي (2/27) در ريزنمونه برگ برش خورده به سه قسمت حاصل شد. بيشترين درصد باززايي (75/0%) و بيشترين تعداد شوت هاي باززاشده (4/83) در تيمار محيط كشت ms شامل تنظيم كننده هاي رشد يك ميكرومولار naa و 10ميكرومولار tdz حاصل شد.نتيجه گيري: ميزان بازيابي عناب تحت تاثير نوع ريزنمونه، محيط كشت و تنظيم كننده هاي رشد گياه است. حداكثر باززايي در برگ برش خورده به سه قسمت و در محيط ms حاوي يك ميكرومولار naa و 10ميكرومولار tdzحاصل مي شود. گياهچه هاي حاصله ريشه دار و با موفقيت در محيط برون شيشه سازگار مي شوند.

Aims The mass propagation and breeding new varieties of Ziziphus jujuba Mill as a valuable fruit tree and herb, which is well adapted to dry and semi-arid climate, is very important. The aim of the present research was to optimize direct regeneration method in Ziziphus jujuba Mill. Materials & Methods In this experimental study, the explants consisted of leaf cut into 3 parts, leaf cut from 4 sides, and full leaf of in vitro and compared in Murashige and Skoog and woody plant media with different concentrations of Thidiazuron (TDZ; 0, 5, 10, 15, and 20μM) and Naphthalene acetic acid (NAA, 0 and 1μM). The effect of 2 and 4 weeks of darkness on regeneration rate was investigated. The experiments were conducted in factorial based on a completely randomized design. The mean of statistical data was compared using Duncan’s multiple range test. SAS 9.3.1 software was used and the difference was considered significant at 1% probability level. Findings The 2 weeks of darkness treatment with the mean of 1.38 was better than the 4 weeks of darkness treatment. The Maximum number of shoots (2.27) was obtained in leaf cut into 3 parts. The maximum percent of regeneration (75.0%) and highest number of regenerated shoots (4.83) were obtained in the MS medium containing 10μΜ TDZ and 1μΜ NAA. Conclusion Regeneration rates in Ziziphus jujuba Mill is affected by the type of explant, culture media and plant growth regulators. Maximum rate of regeneration is observed in leaf cut into 3 parts and cultured on MS medium containing 1μM NAA and 10μΜ TDZ. Plantlets are rooted and successfully acclimatized at “in vivo” conditions.