بررسي تأثير سرمايه اجتماعي بر تمايل به مهاجرت از ايران

The Effects of Social Capital on Tendency to Emigration from Iran

كاهش سرمايه اجتماعي، يك عامل كليدي زمينه ­اي-ساختاري اثرگذار بر افزايش تمايل به مهاجرت از ايران‌ در سال­هاي اخير است. هدف از مطالعه پيش‌رو، شناخت رابطه سرمايه ‌اجتماعي، ابعاد و سطوح آن با تمايل ايراني‌ها به مهاجرت به خارج از كشور با استفاده از تحليل ثانوية داده‌هاي خرد پيمايش ملّي سرمايه اجتماعي در ايران در سال1393 است. تعداد نمونه مورد بررسي شامل 14035 نفر افراد 18 سال به بالاي ساكن در 31 استان كشور با استفاده از تكنيك نمونه­ گيري چندمرحله­ ي است. نتايج مطالعه نشان داد: 37 درصد پاسخگويان از سرمايه اجتماعي پاييني برخوردار بوده­اند و حدود يك چهارم پاسخگويان نيز تمايل زيادي به مهاجرت خارج از كشور دارند. نتايج تحليل­ دو متغيره نشان داد تمامي ابعاد و سطوح سرمايه اجتماعي با تمايل به مهاجرت خارج از كشور رابطه منفي و معني­ داري دارند. براساس نتايج تحليل چند متغيره (آزمون رگرسيون رتبه‌اي)، با كنترل متغيرهاي جمعيتي و زمينه‌اي، سرمايه اجتماعي همچنان تأثير منفي و قوي بر ميزان تمايل به مهاجرت خارج از كشور دارد. به اين معنا كه با كاهش ابعاد و سطوح مختلف سرمايه اجتماعي، تمايل به مهاجرت به خارج از كشور افزايش پيدا مي­كند. از اين­رو، يكي از عوامل و بسترهاي مهم افزايش مهاجرت‌ به خارج از ايران، كاهش سرمايه اجتماعي است.

The fall of social capital is a key situational-structural factor influencing the increasing tendency of emigration from Iran in recent years. The aim of this article is to examine the effects of social capital, its dimensions and levels on tendency of Iranians to emigration from the country using secondary analysis of the National Survey of Social Capital in 2014. The sample size includes 14035 people aged 18 and over in 31 provinces of the country, both of urban and rural areas. Results indicated 37 percent of respondents have low level of social capital, and one-fourth of them have high tendency to emigration from Iran. The results of bivariate analysis showed that all dimensions and levels of social capital significantly have negative relationships with emigration tendency. Finally, multivariate analysis (ordinal regression) indicated that with controlling for demographic-contextual variables, the effects of social capital on tendency to emigration still significant and strong. Thus, with the decline of different dimensions and levels of social capital, tendency to emigration from Iran is increased. In conclusion, one of important factors on increasing international migration from Iran is declining of social capital.