پديد آورندگان :
سوخت سرايي، رضا دانشگاه تهران - پرديس كشاورزي و منابع طبيعي - گروه علوم باغباني، كرج، ايران , عبادي، علي دانشگاه تهران - پرديس كشاورزي و منابع طبيعي - گروه علوم باغباني، كرج، ايران , سلامي، علي رضا دانشگاه تهران - پرديس كشاورزي و منابع طبيعي - گروه علوم باغباني، كرج، ايران , حاجي احمد، پريسا دانشگاه تهران - پرديس كشاورزي و منابع طبيعي - گروه علوم باغباني، كرج، ايران
كليدواژه :
انگور , تنش خشكي , فنيل آلانين آمونيالياز , پلي فنل اكسيداز
چكيده فارسي :
سابقه و هدف: انگور با نام علمي (Vitis vinifera L.) به خانواده Vitaceaeتعلق دارد. شناسايي، انتخاب و استفاده از ارقام انگور متحمل به تنش خشكي از موارد بسيار مهم در برنامه‌هاي به نژادي و توليد انگور مي باشد. بنابراين شناسايي، مطالعه و بررسي واكنش هاي فيزيولوژيكي ومرفولوژيكي ارقام انگور ايراني تحت تنش خشكي از اهميت بالايي در تحقيقات انگور كاري برخوردار است. با توجه به پراكنده بودن اكثر انگور كاري‌هاي ايران در مناطق خشك و نيمه خشك و همچنين كشت و كار اين گياه به صورت ديم در برخي از استان‌هاي كشور از قبيل كردستان، فارس و ..... ، بوته‌هاي انگور در قسمتي از رشد ساليانه خود، يعني در طي تابستان كه تبخير و تعرق زياد است، به شدت تحت تاثير تنش خشكي و كمبود آب قرار مي گيرند كه باعث بروز مشكلاتي از قبيل كوتاه شدن دوره رشد، كاهش گل انگيزي و پيري فيزيولوژيك و در نهايت منجر به كاهش عملكرد و از بين رفتن بوته مي شود
مواد و روش ها: در سال 1392 در پرديس كشاورزي و منابع طبيعي دانشگاه تهران آزمايشي به صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با دو فاكتور ارقام انگور شامل (بي دانه سفيد، چفته و ياقوتي) و تنش خشكي در چهار سطح شامل ( 0/3- (شاهد)، 0/6- ( ملايم)، 1- (متوسط) و 1/5- (شديد) مگاپاسكال پتانسيل آب خاك در سه تكرار به اجرا در آمد. بعد از كشت نهال‌ها درون گلدان، زماني كه پتانسيل آب خاك به حد فوق‌الذكر رسيد، ميزان نشت‌يوني، تجمع مالون‌دي‌آلدئيد(MDA) ، فعاليت آنزيم ليپوكسيژناز(LOX) ، فعاليت آنزيم فنيل‌آلانين‌‌آمونيالياز(PAL) ، فعاليت آنزيم پلي‌فنل‌اكسيداز (PPO)و ميزان فنل‌كل اندازه‌گيري شدند.
يافته ها: نتايج نشان داد بيشترين ميزان نشت يوني در شرايط تنش شديد مربوط به رقم بي‌دانه‌سفيد (31/63%) و كمترين ميزان آن مربوط به رقم هاي چفته (24/10%) و ياقوتي (25/88%) بود. ميزان فعاليت آنزيم PAL در رقم‌‌هاي چفته و ياقوتي تحت سطوح تنش متوسط و شديد خشكي به طور معنيداري، افزايش يافت بطوريكه تحت تنش شديد خشكي داراي بالاترين ميزان فعاليت آنزيم PAL به ترتيب (2/45 و 1/97 ميكرومول سيناميك اسيد توليد شده در ساعت) بودند. در حالي كه در رقم بي‌دانه‌سفيد با افزايش سطوح خشكي از تنش ملايم تا تنش شديد خشكي اختلاف معنيداري در ميزان فعاليت آنزيم PALمشاهده نشد. ميزان فعاليت آنزيم پلي‌فنل‌اكسيداز (PPO) در رقم بي-دانه‌سفيد تحت شرايط تنش شديد خشكي، به طور معنيداري داراي در مقايسه با گياهان شاهد بالاتر بود اما در رقم چفته با افزايش سطوح تنش خشكي از تيمار شاهد تا تيمار شديد خشكي اختلاف معنيداري در ميزان فعاليت آنزيم PPO مشاهده نشد. در رقم ياقوتي نيز افزايش چشمگيري در ميزان فعاليت آنزيم PPO با افزايش تنش خشكي از تيمار ملايم به تيمار متوسط خشكي ديده شد.
نتيجه گيري: با توجه به يافته‌هاي پژوهش حاضر مي‌توان گفت كه رقم چفته و رقم ياقوتي به ترتيب پتانسيل بالاتري براي مقابله با سطوح تنش شديد و متوسط خشكي در مقايسه با رقم بي‌دانه‌سفيد داشتند.
چكيده لاتين :
Background and Objectives: Grapes with the scientific name (Vitis vinifera L.) belong to the Vitaceae family. Detection, selection and use of grape varieties with drought stress is one of the most important issues in breeding programs and grape production. Therefore, identification, studying and evaluation of physiological and morphological reactions of Iranian grape varieties under drought stress is of great importance in grapevine research. Considering the dispersal of most of Iran's grapes in arid and semi-arid regions, as well as the cultivation of this plant in rainfed form in some provinces of the country such as Kurdistan, Fars, etc., grape plants in part of their annual growth That is, during the summer when excessive evapotranspiration is strongly affected by drought stress and water scarcity, causing problems such as shortening the growth period, reducing flowering and physiological aging and ultimately leading to reduced yield and The plant disappears.
Materials and Methods: To investigate the effect of soil water potential changes on some physiological and biochemical of grape seedlings, an experiment carry out as factorial arranged in a randomized complete block design with three replications with three cultivar including ‘Bidane sefid’, ‘Chafte’ and ‘Yaghooti’ and four drought stress level including -0.3, -0.6, -1 and -1.5 MP soil water potential. After planting seedlings in pots, and reching soil water potential to target level, Electrolyte leakage, malondialdehyde (MDA) content, Lipoxygenase (LOX) enzyme activity, phenylalanine ammonia lyase (PAL) enzyme activity, polyphenol oxidase (PPO) enzyme activities and total phenols accumulation levels were measured in leaves. Results:The results showed that under -1.5 MP soil water potentials ‘Bidane sefid’ had highest levels of electrolyte leakage (31.63%) but ‘Chafte’ and ‘Yaghooti’ had the lowest electrolyte leakage, 24.10 and 25.88 %, respectively. The activity of PAL enzyme under -1 and -1.5 MP soil water potentials in ‘Chafte’ and ‘Yaghooti’ was increased significantly, (under -1.5 MP soil water potentials exhibited highest enzyme activity, 2.45 and 1.97 µmol cinnamic acid. h-1, respectively). However under drought stress levels from -0.3 to -1.5 MP soil water potentials, ‘Bidane sefid’ cultivar had not significantly change in PAL enzyme activity. Under -1.5 MP soil water potentials, ‘Bidane sefid’ exhibited highest PPO enzyme activity (2.78 U.mg-1 protein), but ‘Chafte’ has not significantly change in their PPO enzyme activity. In the ‘Yaghooti’, PPO enzyme activity significantly increased from levels -0.6 to -1 MP soil water potentials. Conclusion:Our results indicated that the ‘Chafte’ under -1.5 Mpa and ‘Yaghooti’ under -1 Mp cultivars had higher tolerance to drought conditions as compared with ‘Bidane sefid’
