كنكاشي جامعه شناختي در مفاهيم و شيوه‌هاي درمان سنتي ناباروري زنان: تحليل كمي و كيفي

A Sociological Analysis of Concepts and traditional Infertility Treatment

الگوهاي درمان جويي افراد پديده ساده درماني نيست كه بتوان تنها از منظر پزشكي آن را تبيين كرد، بلكه انتخاب شيوه هاي درماني­ مي ­تواند بيش از ساير عوامل، تابعي از متغيرهاي اجتماعي و فرهنگي باشد. به علت اهميت زياد مسئله باروري و فرزندآوري در بسياري از فرهنگ‌ها از جمله فرهنگ سنتي جامعه ما، فردي كه دچار مشكل ناباروري است اقدام به انجام روش‌هاي مختلف درماني مي‌كند؛ از درمان هاي سنتي گرفته تا درمان غير سنتي و مدرن. مقاله حاضر درصدد ارائه كنكاش جامعه شناختي در حوزه مفاهيم و شيوه‌هاي سنتي درمان ناباروري زنان در استان مازندران است. اين مطالعه به روش تركيبي و با به‌كارگيري هر دو رهيافت كيفي و كمي اجرا شده است به نحوي كه در ابتدا با به‌كارگيري نمونه گيري نظري و استفاده از مصاحبه عميق با 28 زن نابارور، شيوه هاي سنتي درمان ناباروري مورد كنكاش قرار گرفت كه در نهايت اين شيوه‌ها در قالب مفاهيمي همچون مراجعه به ضامن، پير پزشك، دعانويس، افراد سريع الاجابه، چله بري، دعا درماني، زيارت و نذري دسته بندي شدند. در ادامه، مطالعه به روش پيمايش بر روي 95 زن نابارور مراجعه كننده به مراكز درمان ناباروري استان مازندران, كه به صورت تصادفي انتخاب شدند، اجرا گرديد. يافته‌هاي حاصل از پيمايش حاكي از آن است كه شيوه هاي دعا درماني (21%) و زيارت اماكن مقدس و نذر كردن هر كدام (16%) داراي بالاترين فراواني و مراجعه به پيرپزشك و جادودرماني نيز هر كدام (2%) كمترين فراواني را دارا هستند. در پايان با به‌كارگيري رگرسيون لجستيك احتمال انتخاب هريك از شيوها با توجه به عواملي همچون تحصيلات، سن، مدت ناباروري، محل سكونت و درآمد خانواده مورد بررسي قرار گرفت.