قوميت و احساس طرد اجتماعي؛ مخاطرات اجتماعي پيش رو (مورد مطالعه؛ قوم عرب شهرستان اهواز)

هويت قومي، يكي از مسائل اساسي در جامعه امروزي است كه تحت الشعاع ارزش‌هاي گوناگون مي‌باشد. مفهوم طرد اجتماعي نيز خلاف تصور رايج فقط در معناي رانده شدن توسط ديگران و جامعه نيست؛طرد اشكال گوناگوني دارد: بعضي ديده نمي‌شوند ليكن احساس مي‌گردند، برخي ديگر رؤيت مي‌شوند، اما كسي درمورد آن صحبت نمي‌كند و بالاخره بعضي شكل‌هاي آن كاملاً پنهان بوده و ما حتي وجود آن را حدس نمي‌زنيم. طرد اجتماعي فراتر از ابعاد مادي و اقتصادي بر دامنه متنوعي از محروميت‌هاي اجتماعي – فرهنگي نيز دلالت دارد. تحقيق حاضر در برگيرندۀ ماهيت اجتماعي و فرهنگي طرد اجتماعي بوده و به نقش فعال افراد گروه قومي (عامليت‌ها) در قضاوت پيرامون هويت قومي‌شان، تأكيد دارد. بنابراين هدف اصلي در اين مقاله، هشدار نسبت به از بين رفتن اهميت هويت قومي به عنوان سرمايۀ فرهنگي اقوام و تأكيد بر ضرورت هماهنگي ميان آموزه‌هاي عاملان جامعه پذيري (خانواده، رسانه) درمورد قوميت و جلوگيري از ايجاد خطوط تمايزاتي و تبعيض قائل شدن در مورد اقوام است. پژوهش حاضر به‌صورت پيمايشي، در سال 1393با حجم نمونۀ 384 نفري در بين قوم سن، جنس و تحصيلات بااحساس طرد اجتماعي بوده است. متغيرهاي جامعه پذيري، همبستگي و هنجارهاي قومي با متغيرملاك ارتباط معكوس و معنادار مي‌باشد. به‌علاوه متغيرتبعيض قومي با احساس طرد اجتماعي رابطۀ مستقيم و معنادار دارد.