تعامل مفهوم هويّت با مفاهيم فضايي

Identity Interaction with Spatial Concepts

هويّت كه عامل شناسايي خود در برابر ديگري است، از يك­سو نشانگر شباهت­هاست و از سوي ديگر نمايانگر تفاوت­ها. هويّت را مي­توان به عنوان يك مفهوم روان­شناختي، فرهنگي و نيز جغرافيايي معرّفي كرد كه وجهه، ادراك، وظايف و تعاملات فرد با ديگران را پي­ريزي مي­كند به طوري كه هويّت، ادراك شكل­گرفته در افراد از پديده­هاي جغرافيايي را تثبيت و تقويت مي­كند. هدف مقالۀ حاضر آن است كه با بررسي تعاريف و ويژگي­هاي مفهوم هويّت، رابطۀ اين مفهوم با شاخص­هاي اساسي علم جغرافيا و به طور اخص با مفاهيم فضايي ـ سياسي ارزيابي و مورد مطالعه قرار گيرد. بسته به ماهيت نظري پژوهش، از روش توصيفي ـ تحليلي و با بهره­گيري از منابع دست اول و معتبر لاتين و فارسي براي انجام آن استفاده شده است. حال سوال اساسي پژوهش اين است كه بيشترين تعامل هويّت با كدام مفاهيم فضايي ـ سياسي است؟ به نظر مي­رسد كه هويّت، مفهومي ذهني است كه نقش مهمي در شكل دادن به تصاوير ذهني و ادراك انسان از مفاهيم فضايي نظير مكان، فضا، مقياس، ملّت، قلمرو و مرز دارد و به عبارتي هويّت با پديده­هاي عينيِ جغرافيايي در تعامل مداوم و مستمر است . يافته­هاي مقاله نشان مي­دهد كه هويّت «مكاني» بخش زيربنايي هويّت افراد و گروه­ها است كه از طريق ديگر مكان­ها يعني «فضا»هاي وابستگي، بستري براي فعاليّت­ها و رفتارهاي انساني در «مقياس»هاي مختلف مي­باشد. در اين بين «مرز»هاي هويّتي منجمله مقولۀ هويّت ملّي و به تعاقب آن «قلمرو» ملّي مطرح مي­شود كه آن­گاه اعمال حاكميّت، قدرت و نظارت انحصاري بر پهنۀ مشخصي از سرزمينِ باهويّت اعمال مي­شود. جان كلام آنكه مفهوم ذهنيِ هويّت با مفاهيم عيني و فضايي جغرافيايي سياسي رابطۀ تنگاتنگ و ارگانيك دارد و دائماً همديگر را معنا مي­بخشند و يكديگر را بازتوليد مي­كنند. فلذا هويّت با مشخص كردن خود و ديگري در تركيب با مفاهيم فضايي موجب وابستگي و پيوند فرد و گروه­هاي اجتماعي در مقياس­هاي فضايي مختلف به قلمروهاي جغرافيايي مي­شود.

In era of globalization and the influx of communication technologies and extensive human interaction space with the help of cyberspace, identity and belonging are fading concepts that on the one hand and the other in a state of change and evolution. The identity of the agent identifying himself against others, on the one hand indicator of similarities and on the other hand highlights the difference. Identity can be introduced as a sychological-cultural concept, that foundation image, perception, tasks and interaction with others. Rather, a subjective concept that is constantly interacting with objective phenomena. Identity, also, interact with spatial concepts, and give objectivity to concepts and perception formed in the geographical phenomena to stabilize and strengthen. In this paper, we review the definitions and characteristics of identity, the relationship of this concept with key concepts in geography such as place, space, scale, border, state and territory.