ارزيابي خصوصيات رويشي، زايشي و پومولوژيكي تعدادي از ژنوتيپ هاي اميد بخش زيتون در طارم زنجان

Evaluation of Vegetative, Reproductive and Plomological Characteristics of Some Promising Olive Genotypes in Tarom of Zanjan in Iran

زيتون يكي از مهمترين درختان ميوه است كه داراي تنوع ژنتيكي زيادي در ايران مي‌باشد. اين آزمايش با هشت ژنوتيپ بومي زيتون با منشاء طارم و گرگان كشت شده در ايستگاه تحقيقات زيتون طارم زنجان به منظور ارزيابي خصوصيات رويشي، زايشي و پومولوژيكي در سال‌هاي باغي 1392 تا 1394 به اجرا درآمد. مقايسه ميانگين‌ها نشان داد صفات رويشي از قبيل ارتفاع درخت، عرض تاج و محيط تنه درخت بين ژنوتيپ‌هاي زيتون داراي تفاوت معني‌دار بودند. تعداد گل‌آذين در شاخه، تعداد گل در گل‌آذين، درصد گل كامل و درصد اوليه و نهايي تشكيل ميوه در بين ژنوتيپ‌ها تفاوت معني‌دار مشاهده شد. ميانگين وزن ميوه ژنوتيپ‌ها با تفاوت معني‌دار از حدود 2/5 تا 8 گرم متغيير بود. عملكرد ميوه ژنوتيپ‌ها متفاوت بود به‌طوري‌كه ژنوتيپ‌هاي 2T بالاترين عملكرد (6/9 تن در هكتار) را داشت. تفاوت درصد روغن در ماده خشك در بين ژنوتيپ‌ها معني‌دار بود و كليه ژنوتيپ‌ها بيش از 40 درصد روغن در ماده خشك داشتند. ژنوتيپ 7T با ميانگين 8/5 تن محصول در سه سال آزمايش و داشتن بيش از 50 درصد روغن در ماده خشك به عنوان يك ژنوتيپ اميدبخش روغني و ژنوتيپ 2T به عنوان يك ژنوتيپ اميدبخش براي مصرف دو منظوره شناسايي شدند.

This study was conducted to evaluate vegetative, reproductive and pomological characteristics of eight promising olive genotypes, originated from Tarom and Gorgan regions in Iran. Te experiment was carried out in randomized complete block design with three replications in 2013-2015 at Taram olive research station, Tarom, Zanjan, Iran. Results showed that tree height, trunk cross sectional area (TCSA) and canopy width were significantly different among olive genotypes. The number of inflorescence per branch, the number of flower per inflorescence, percentage of complete flowers, percentage of initial and final fruit set were also significantly different among genotypes. Mean fruit weight varied between 2.5 to 8 grams. T2 had the highest (6.9 tonha-1) fruit yield. All genotypes had greater than 40 percent oil content in dry matter. T7 with mean fruit yield of 5.8 tonha-1 and more than 50 percent oil content in dry matter was identified as a promising genotype for olive oil production. T2 was found a suitable genotype for dual purposes.