بررسي تاثير آموزش رژيم غذايي بر شاخص‌هاي آزمايشگاهي بيماران تحت درمان با همودياليز

The effect of dietary regimen education on the laboratory variables in hemodialysis patients

مقدمه: تغذيه يك فاكتور مهم در درمان بيماران مبتلا به بيماري مزمن كليوي است و رژيم غذايي نامناسب مي‌تواند باعث كاهش كيفيت زندگي و افزايش مشكلات و ناخوشي و مرگ و مير در اين بيماران ‌شود. اين مطالعه با هدف تعيين تأثير آموزش رژيم غذايي بر شاخص‌هاي آزمايشگاهي بيماران تحت درمان با همودياليز انجام گرديد. روش: در اين مطالعه نيمه تجربي، 99 بيمار تحت درمان با همودياليز در بيمارستان امام حسين (ع) شاهرود در سال 1391 به صورت تصادفي در دو گروه آزمون و كنترل قرار گرفتند. براي جمع‌آوري اطلاعات از فرم اطلاعات فردي و چك ليست ثيت آزمايشات استفاده شد. سپس براي گروه آزمون آموزش رژيم غذايي به صورت چهره به چهره اجرا شد اما گروه كنترل آموزش‌هاي متداول را دريافت كردند. پس از سه ماه مجددأ شاخص‌هاي آزمايشگاهي بيماران بررسي و ثبت گرديد. داده‌ها با استفاده از آزمون‌هاي آماري كاي مجذور، تي مستقل و تي زوجي تجزيه و تحليل شدند. يافته‌ها: دو گروه از نظر متغيرهاي دموگرافيك با يكديگر تفاوت معني‌داري نداشتند (P>0.05). بين مقادير هموگلوبين، قندخون ناشتا، كراتينين، سديم، پتاسيم، كلسيم، فسفر و آلبومين بيماران دو گروه قبل از مداخله، تفاوت معني‌داري وجود نداشت (P>0.05) اما بعد از مداخله بين تمامي اين مقادير در دو گروه تفاوت معني‌دار بود (P<0.05). نتيجه‌گيري: نتايج مطالعه حاكي از اثرات مثبت بكارگيري آموزش رژيم غذايي بر اكثر شاخص هاي آزمايشگاهي در گروه مداخله در مقايسه با گروه كنترل بود، لذا با توجه به اين امر، ارائه آموزش‌هاي مرتبط با رژيم غذايي به پرستاران و مسؤولين مربوطه جهت كمك به بهبود شرايط بيماران تحت همودياليز توصيه مي‌شود.

Introduction: Nutrition is an important factor in the treatment of patients with chronic renal disease and inappropriate dietary regimen can decrease quality of life and increase morbidity and mortality in these patients. This study was aimed to investigate the effect of diet education on the laboratory parameters in patients undergoing hemodialysis. Method: In this quasi experimental study, 99 patients undergoing hemodialysis were randomly assigned into experimental and control groups. Demographic form and testing checklist was used for data gathering. Dietary face to face education was conducted for experimental group but the control group received routine education. After three months, laboratory variables in patients were evaluated and recorded. Data were analyzed using Chi-squared test, independent T-test and Paired T-test. Results: Demographic variables of the two groups were not significantly different (P>0.05). There was no significant difference between the values of Hb, FBS, Cr, Na, K, Ca, Phosphor and albumin between two groups before intervention (P>0.05), but after the intervention, there was a significant difference in these laboratory parameters (P<0.05). Conclusion: Study results indicate positive effects of dietary education on the laboratory indicators in the intervention group compared to the control group. Considering this, dietary education to nurses and other relevant personnel is needed to improve conditions for patients undergoing hemodialysis.