كليدواژه :
زبان‌شناسي اجتماعي , رمزگرداني , دوزبانگي , چندزبانگي , زبان تركي
چكيده فارسي :
رمزگرداني يكي از پديده‌هاي ناشي از تماس زباني است كه در بسياري از جوامع چند زبانه، از جملۀ جامعۀ شهرستان اروميه، مركز استان آذربايجان غربي، مشاهده مي‌شود. هدف از مقالۀ حاضر بررسي مقايسه‌اي ميزان، جهت (از تركي به فارسي يا بالعكس) و سطح رمزگرداني (وند، كلمه، گروه يا جمله) در گفتار روزمرۀ جمعيت مورد پژوهش است. اين پژوهش، مطالعه‌اي ميداني و پيكره‌بنياد بود و جمعيت نمونۀ آن تمام دانش‌آموزان دختري بودند كه در مدارس دورۀ اول دبستان و دورۀ دوم متوسطه در سه منطقۀ كم‌درآمد، متوسط و پردرآمد شهرستان اروميه تحصيل مي‌كردند. داده‌هاي مورد نياز پژوهش عبارات رمزگرداني‌شده‌اي بودند كه در گفتار روزمرۀ جمعيت مورد پژوهش اتفاق مي‌افتادند. براي دست‌يافتن به داده‌هاي مذكور، ابتدا داده‌هاي خام با استفاده از روش مشاهدۀ غيرمشاركتي و ابزار ضبط صدا در مكان‌هاي عمومي به دست آمد؛ سپس داده‌هاي اصلي، يعني همان عبارات رمزگرداني‌شده، از ميان داده‌هاي خام استخراج شدند. طبق يافته‌هاي پژوهش، پديدۀ رمزگرداني در ميان دانش‌آموزان مقطع متوسطه و طبقۀ اجتماعي متوسط رايج‌تر بود. به‌علاوه، بيشترين و كمترين ميزان رمزگرداني به‌ترتيب در سطح كلمه و وند صورت گرفته بود. همچنين جهت غالب رمزگرداني از زبان مادري به فارسي بود. به‌علاوه، نتايج نشان داد كه دانش‌آموزان مقطع متوسطه بيشتر در سطح كلمه و دانش‌آموزان دبستاني در سطح جمله رمزگرداني مي‌كردند.
چكيده لاتين :
Code switching, as an outcome of linguistic contact, can be seen in most of the multilingual societies, including Urmia, the capital city of West Azerbaijan province, Iran. The present field study aimed to compare the frequency, direction (from Turkish to Persian or vice versa), and categorical levels (affix, word, phrase, or sentence) of code switching among female elementary and high-school students representing high, middle, and low social classes. In order to do this, the required data were extracted from the casual conversations of the students which were collected using a non-participant observation method through voice recording in public places. According to the findings, code switching was more frequent among high-school students representing the middle social class. Besides, according to the results, words were the most frequent, and affixes were the rarest code-switched elements in the data. Moreover, most of the students switched the code when their mother language was the dominant language of the conversation. Also, high-school students favored code-switching at word level, compared to the elementary students who switched sentences most.
