برآورد IDF بر اساس داده‌هاي بارش روزانه با كاربرد مدل مقياس زماني

Estimating IDF based on daily precipitation using temporal scale model

يكي از ابزارهاي مهم در طراحي سازه هاي هيدروليكي، مطالعات كنترل سيلاب و آبخيزداري رگبار طرح مي باشد كه از روي منحني هاي شدت- مدت - فراواني (IDF) بارش براي دوام و دوره ي بازگشت معين استخراج مي شود. در روش متداول محاسبه ي منحني هاي IDF بايد بارش به ازاي دوام هاي مختلف ثبت شده باشد تا استخراج اين منحني ها ميسر گردد. اين اطلاعات در ايستگاه هاي مجهز به باران سنج ثبات قابل دستيابي است. در بسياري از مناطق تنها آمار بارش هاي روزانه موجود است كه از روي اين آمارها استخراج منحني هاي IDF به روش هاي متداول ممكن نمي باشد.. در اين مقاله از خصوصيات مقياس زماني بارش استفاده شده و از روي بارش هاي روزانه (24 ساعته) ، منحني هاي IDF براي دوام هاي كوتاه مدت ساخته مي شود .روش بكار برده شده نسبت به روش هاي متداول داراي مراحل محاسباتي كمتري بوده و تعداد پارامترهاي آن بمراتب كمتر مي باشد كه اين باعث بالا رفتن اعتمادپذيري مي شود. به منظورارزيابي اين روش ، بطور موردي براي ايستگاه اهواز، IDF بدست آمده از اين روش با IDF استخراج شده از رگبارهاي ثبت شده مورد مقايسه قرار گرفت كه نتايج نشان دهنده بالا بودن دقت اين روش مي باشد. دقت روش مدل مقياس در ايستگاه اهواز در تعيين شدت بارش هايي با تداوم هاي 30 تا 180 دقيقه اي قابل قبول بوده و حداكثر ميزان خطاي آن 5/11 درصد است.

The intensity –duration –frequency (IDF) curves play most important role in watershed management, flood control and hydraulic design of structures. Conventional method for calculating the IDF curves needs hourly rainfall data in different durations which is not extensively available in many regions. Instead 24-hour precipitation statistics were measured in most rain-gauge stations. In this study, scaling properties of extreme rainfall are examined to derive scaling IDF curves over different durations. This new method in comparison with traditional method is less computational steps and has lower parameters numbers which causes increasing in reliability of IDF curves. Scaling method was used to extract the IDF curves in Ahwaz rain-gauge station and results proved the efficiency and robustness of the scaling method. The accuracy of scale model method for Determining precipitation intensity, with Duration 30 to 180 minuts in Ahwaz station, is quite acceptable and maximum error is about 11.5%.